Τοπ 100: 10-1

Με τα πολλά, φτάσαμε στο τέλος. Στο τέλος ενός ταξιδιού που πήρε 8 μήνες και 10 κείμενα, πολλές ακροάσεις, σκέψεις και κουβέντες. Είμαι πολύ χαρούμενος που είχα την ευκαιρία να μοιραστώ αυτή τη λίστα και ελπίζω για όποιο τη διάβασε να βοήθησε να ανακαλύψει καινούργια μουσική, να θυμηθεί παλιά κομμάτια ή να προκάλεσε οποιαδήποτε κουβέντα μεταξύ μας και μη. Έφτιαξα και μια λίστα στο YouTube με κάθε κομμάτι που έχω βάλει ενδεικτικά από κάθε άλμπουμ. Ευχαριστώ οποιονδήποτε ήταν μέρος αυτού του ταξιδιού έστω και για λίγο και αν θες να το ξεκινήσεις τώρα εδώ είναι τα υπόλοιπα κείμενα:

• 100-91
• 90-81
• 80-71
• 70-61
• 60-51
• 50-41
• 40-31
• 30-21
• 20-11

10. MF DOOM - MM... FOOD (2004)

Αυτό είναι ένα άλμπουμ για τους ανθρώπους που με ξέρουν και ξέρουν πολύ καλά πόσο εκτιμάω το φαγητό. Οπότε φανταστείτε πως νιώθω ακούγοντας ένα άλμπουμ που όλη του η θεματική έχει να κάνει με φαγητό που βρίσκεις σε ένα πικ-νικ. Πόσο μάλλον όταν το φαγητό είναι μεταφορά για διάφορα θέματα της ραπ σκηνής και όχι μόνο (πχ το Kon Queso έχει να κάνει με λεφτά, το Hoe Cakes με εμ... hoes και πάει λέγοντας). Πόσο μάλλον όταν το άλμπουμ αυτό έχει διασκορπισμένα samples από παλιό καρτούν Spider-Man σε επεισόδιο που εμφανίζεται ο Doctor Doom. Πόσο μάλλον όταν την παραγωγή την έχει αναλάβει σχεδόν εξ'ολοκλήρου o MF DOOM με guest τον γαμημένο Madlib. Πόσο μάλλον όταν ο ίδιος ο DOOM, ένας από τους καλύτερους ράπερ και στιχουργός που έχει πιάσει ποτέ μικρόφωνο για άλλη μια φορά δίνει μερικές από τις πιο έξυπνες και εύστοχες ρίμες της καριέρας του πατώντας άψογα σε κάθε μπιτ. Πόσο μάλλον όταν ακόμα και μέσα σε αυτό το κονσεπτ, βρίσκει το χώρο να έχει ένα κομμάτι από την οπτική μιας γυναίκας (Guinnesses). Για κάποιον που βαφτίζει τον εαυτό του villain, ο MF DOOM είναι ένας γαμημένος ήρωας για το ραπ και το άλμπουμ αυτό ένα αριστούργημα.

9. Nujabes, Force Of Nature, Fat Jon - Samurai Champloo Music Record: Impression (2004)

Μέχρι τώρα δεν είχαμε κάποιο soundtrack στη λίστα και έπρεπε να αλλάξει αυτό με το καλύτερο soundtrack στην ιστορία (συγγνώμη Top Gun). Ο πολυαγαπημένος Nujabes εδώ μαζεύει τους συνεργάτες του, για να ντύσουν μουσικά το απίστευτο anime του Shinchiro Watanabe (Cowboy Bebop), Samurai Champloo. Ο λόγος που έχω αυτό το άλμπουμ τόσο ψηλά δεν έχει να κάνει μόνο με τη σειρά και δε σκοπεύω σε αυτό το κείμενο να γράψω για αυτήν, ίσως μιαν άλλη φορά. Το θέμα είναι ότι αυτό το άλμπουμ στέκεται τόσο υπέροχα μόνο του, με την ποικιλία των τριών παραγωγών να δένει υπέροχα. Ξεκινάει πολύ δυνατά με τα πρώτα 7 κομμάτια του Force Of Nature, upbeat και επιθετικά μπιτ γεμάτα ένταση. Έπειτα για τα επόμενα 9 κομμάτια ο Nujabes κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα, χαλαρώνοντας μας με εφευρετικότατα jazzy beat και στήνοντας μια υπέροχη ατμόσφαιρα. Και κλείνει με την υπέροχη ορθόδοξη προσέγγιση του Fat Jon για τα επόμενα 6, διατηρώντας μια ισορροπία μεταξύ της παραδοσιακής boom bap έντασης του Force Of Nature και της εναλλακτικής τζαζ χαλαρότητας του Nujabes. Στο τέλος μας περιμένει το Who's Theme από τη MINMI και το Nujabes, για ένα πολύ γλυκό και όμορφο κλείσιμο σε έναν καταπληκτικό δίσκο.

8. Nujabes, Fat Jon - Samurai Champloo Music Record: Departure (2004)

Μα καλά ρε Χρήστο πριν λίγο δε μας έλεγες για το Nujabes και το soundtrack του Samurai Champloo; Ναι αλλά έχει 2 άλμπουμ με συμμετοχή Nujabes και 4 στο σύνολο (τα άλλα 2 τα έχουν κάνει ο Tsutchie και ο Force Of Nature). Το Departure έχει περισσότερο Nujabes (32 λεπτά στο Departure έναντι των 27 στο Imprssion) πράγμα που αυτομάτως για εμένα το κάνει καλύτερο γιατί η μουσική του Nujabes δε χορταίνεται με τίποτα. Αυτό όμως που το κάνει καλύτερο εδώ είναι η συνοχή μεταξύ των 6 κομματιών του Nujabes εδώ και των υπολοίπων 10 του Fat Jon. Ένα υπέροχο σερί από απαλά, χαλαρά κομμάτια που σε χαλαρώνουν και σε ταξιδεύουν, είτε τα σχετίζεις με στιγμές από τη σειρά, είτε όχι. Για άλλη μια φορά η τέλεια Jazz ατμόσφαιρα που στήνει ο Nujabes είναι τόσο ζεστή και όμορφη, που πραγματικά σε λύνουν από ότι σε κρατάει τη στιγμή που τα ακούς και εν συνεχεία ο Fat Jon παίρνει αυτόν τον ήχο και κατά μία έννοια τον αστικοποιεί δίνοντας του πάλι την ορθόδοξη boom bap διάσταση και εκσυγχρονίζοντας την ατμόσφαιρα, ενισχύοντας κομψά το όλο vibe του άλμπουμ. Υπέροχο επίσης το ότι η αρχή και το τέλος του άλμπουμ είναι τα opening και ending themes της σειράς σε παραγωγή Nujabes, με το opening να είναι ένα πολύ δυνατό boom bap κομμάτι και το κλείσιμο να είναι πάλι ένα γλυκύατο τραγούδι, άψογο για να κλείσει το δίσκο.

7. J Dilla - Donuts (2006)

Ήρθε η ώρα. Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το καλύτερο instrumental album στην ιστορία του hip-hop και σίγουρα για ένα από τα καλύτερα instrumental albums στην ιστορία της τέχνης της μουσικής. Το magnum opus του ιδίου του Dilla, το Donuts είναι ένα άλμπουμ το οποίο ακριβώς σαν ένα Donut είναι ένας τέλειος κύκλος, ξεκινάει με outro και κλείνει με intro, ενώ μπορείς να το ακούσεις με όποια σειρά θες. Χαρακτηρίζεται γενικά magnum opus, για το πόσο μαεστρικά ο Dilla χειρίζεται το τεράστιο range από samples που έχει στη διάθεσή του (αν δείτε τα sample credits κάθε κομμάτι έχει από τουλάχιστον 2) και τα μετατρέπει σε μια τεράστια ποικιλία από κομμάτια (το άλμπουμ έχει 31 σύνολο), με σκοπό να θυμίσει την εμπειρία του να χαζεύεις ραδιοφωνικούς σταθμούς σε μια άγνωστη πόλη, πράγμα το οποίο καταφέρνει εξαιρετικά. Το Donuts επίσης είναι ένα υπέροχο swan song για κάποιον που γνωρίζοντας ότι θα αφήσει τον κόσμο, κυριολεκτικά κατάφερε για πάντα να αποτυπώσει ένα βαθιά προσωπικό κομμάτι της ψυχής του, το οποίο μίλησε και θα συνεχίσει να μιλάει σε άπειρο κόσμο ανά τα χρόνια, με τα beat του να χρησιμοποιούνται και να εμπνέουν άπειρους καλλιτέχνες ανά τα χρόνια. Όπως είχε πει και ο ΡΦ:

"Κι έπειτα απ'όλα αυτά για να μου φύγει η τσαντίλα

Θα ανέσταινα έστω για μια μέρα τον J Dilla

Και θα του'λεγα να φτιάξει κι άλλα Donuts να γουστάρουμε

Κι απ'την ντροπή μας οι MCs να μην ξαναραπάρουμε"

6. Madvillain - Madvillainy (2004)

Μιλώντας για magnum opus σε αυτήν εδώ τη λίστα, ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για αυτό εδώ το αριστούργημα. Το όνομα Madvillain γεννήθηκε από τη συνεργασία του Madlib με τον MF DOOM και αν τα ονόματα δε σας προϊδεάζουν για το μέγεθος του μεγαλείου που έρχεται τότε σας ζηλεύω που θα ακούσετε πρώτη φορά έστω και ένα τρακ από αυτήν την τελειότητα. Αν υπήρχε ένα ραπ άλμπουμ που είναι κόμικ ή superhero καρτούν τότε είναι αυτό. 22 κομμάτια με ιδιαίτερα samples από πολλές χώρες του κόσμου (πχ Ινδία και Βραζιλία) τα οποία ο Madlib έχει κάνει ένα απίστευτα πολυποίκιλο και κάτα έναν φοβερό τρόπο που μόνο εκείνος θα μπορούσε, συνεκτικό μουσικό χαλί. Πάνω σε αυτά έρχεται να πατήσει ο MF DOOM ο οποίος παίρνει κάθε ένα από αυτά τα κομμάτια και γράφει απίστευτες ρίμες με τρομερή δομή τις οποίες  χώνει τόσο φυσικά και άνετα πάνω στο beat, σχεδόν λες και είναι μέρος του sample ή του drumkit που ακούς εκείνη την ώρα. Το υπέροχο είναι ότι κάθε κομμάτι, με κάθε sample και κάθε ρίμα, έχει διαφορετική θεματική (που κυμαίνεται από τα ερωτικά, με το καλύτερο storytelling κομμάτι στην ιστορία, το Operation Lifesaver, μέχρι τα κοινωνικά) αποτελώντας επί της ουσίας 22 διαφορετικά τεύχη ή επεισόδια. Μια συνεργασία 2 απίστευτων καλλιτεχνών που ταίριαξαν φοβερά μεταξύ τους και μας έδωσαν ένα από τα καλύτερα άλμπουμ που θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί. 

Εδώ θα ήθελα να πάρουμε ένα break πριν μπούμε στο τοπ 5 για να παρακολουθήσουμε ένα όμορφο μοτίβο που δημιουργήθηκε με τους 5 δίσκους που μόλις διαβάσατε. Πρόκειται για 5 άλμπουμ που επηρέασαν το ραπ στη συνέχεια και δημιούργησαν πνευματικά πολλά από τα άλμπουμ στη λίστα, στην εποχή των 00s που το ραπ είχε ήδη εμπορευματοποιηθεί πολύ και παρά αυτό, οι πιο διάσημοι καλλιτέχνες της εποχής δεν άφησαν επ'ουδενί την ίδια κληρονομία, όσο όλοι αυτοί οι underground δημιουργοί. Και μάλιστα έχουν και οι 3 κύριοι καλλιτέχνες αυτών των project πεθάνει: ο Dilla το 2006 από την ασθένεια που ήδη τον ταλαιπωρούσε (φτιάχνοντας το Donuts και το Shining στο νοσοκομείο, κατά τη διάρκεια αιμοκαθάρσεων, με τη μαμά του να τον βοηθάει όταν πόναγε πολύ ή κουραζόταν), ο Nujabes το 2011 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και ο DOOM από άγνωστες αιτίες το 2020. Το πολύ κρίμα ιδίως για τους πρώτους 2 που πέθαναν νωρίτερα ήταν πως δεν πρόλαβαν να δουν το legacy που άφησαν πίσω τους, τόσο ο Dilla με το πόσους νέους μουσικούς ενέπνευσε, όσο και ο Nujabes σαν πατέρας του Lo-Fi Chillhop κινήματος. Ήθελα να κάνω αυτό το ιστορικό footnote πριν προχωρήσουμε, αλλά αφού έχω γράψει για τα άλμπουμ τους για να μην επηρεαστούν από αυτό το κόντεξτ. Προχωράμε λοιπόν.

5. Wu-Tang Clan - Enter The Wu-Tang (36 Chambers) (1993)

Φαντάσου εσύ και οι φίλοι σου να έχετε τέτοιο θάρρος και θράσος, ώστε ο πρώτος σας δίσκος σαν μουσικοί να είναι κάτι που πάει τόσο έντονα κόντρα στην παράδοση του είδους, με μοναδικότητα που κανείς άλλος στο παιχνίδι δεν έχει. Και με το ταλέντο σας να το κάνετε να δουλεύει όχι μόνο ποιοτικά αλλά και εμπορικά, κάνοντας τεράστια επιτυχία. Αυτό ακριβώς έκαναν οι Wu-Tang με αυτόν εδώ το δίσκο, αναζωπυρώνοντας τον hardcore ήχο της Νέας Υόρκης, με άτσαλα, ωμά μπιτ πάνω από ξερά samples από ταινίες πολεμικών τεχνών και στίχους που συνδυάζουν το gangsta στοιχείο με αναφορές σε παλιές kung-fu ταινίες και κόμικ. Αυτή η ωμότητα, συνοδευόμενη από το απίστευτο ταλέντο του συγκροτήματος τόσο στην παραγωγή όσο και στο στίχο και στα ραπς κάνει το άλμπουμ αλλά και τους ίδιους τους Wu, ένα timeless συγκρότημα που με τις τεχνικές τους σαν άλλοι πανίσχυροι masters πολεμικών τεχνών, άλλαξαν το ραπ για πάντα, βάζοντας τα δικά τους προσωπικά αγαπημένα πάθη μέσα, χωρίς όχι απλά να απολογηθούν για αυτό, αλλά και θέτοντας το δρόμο για τους επόμενους, χωρίς να κοιτάξουν ξανά πίσω τους.

4. Kanye West - 808s & Heartbreak (2008)

Ένας hip-hop καλλιτέχνης έκανε ένα από τα καλύτερα ποπ άλμπουμ όλων των εποχών. Ένα από τα καλύτερα ποπ άλμπουμ, επηρέασε τον ήχο του σύγχρονου ραπ και της τραπ περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Σε αυτό έγκειται το μεγαλείο του Kanye ως καλλιτέχνη. Το 2008, μετά από ένα σερί καταστροφικών προσωπικών γεγονότων και συνεχόμενης έκθεσης στα media και της συνέπειας αυτής, ο Kanye αποφάσισε στην απόλυτη "Fuck it we ball" στιγμή να εκφράσει τα συναισθήματα που έφεραν αυτές οι συηνθήκες, μέσα από ένα άλμπουμ πολύ διαφορετικό από ότι είχε κάνει ο ίδιος και από ότι είχε ξαναγίνει. Η παραγωγή είναι λιτή και βασίζεται κυρίως στo 808 drum machine, σε synths και πολύ απλά έγχορδα και πιάνο, με έντονο autotune. Αυτό συνοδεύει τραγούδια με κυριότερη θεματική την ερωτική απογοήτευση, αλλά και την απομόνωση που φέρνει η φήμη, καθώς και το πόσο του κόστισε η απώλεια της μητέρας του. Αυτή ακριβώς η έκφραση των συναισθημάτων έδωσε τη γέννηση του emo rap/RnB ήχου που ξέρουμε σήμερα. Είναι από τα άλμπουμ που όταν άκουσα πρώτη φορά στη ζωή μου ένα κομμάτι από αυτό, με άφησε μαλάκα και από τότε δεν κοίταξα ποτέ πίσω.

3. Kendrick Lamar - To Pimp A Butterfly (2015)

Το αγαπημένο μου ραπ άλμπουμ όλων των εποχών. Η κορύφωση μιας μουσικής που ξεκίνησε ως λόγος και κομμάτια της μουσικής των άλλων. Ένα άλμπουμ που αν μπορούσες να ρίξεις λίγο νερό να το αραιώσεις, θα έβγαινε ακόμα πιο πηχτό κι από πίσσα. Μουσικά μιλάμε για μια υπερπλήρη αναδρομή στη μαύρη μουσική που ξεκινάει από τη soul και καταλήγει στο παραδοσιακό West-Coast G-Funk, με άπειρα στάδια στο ενδιάμεσο. Με ένα ρόστερ υπερταλαντούχων μουσικών, πολλών εκ των οποίων έχουμε ξανασυναντήσει σε αυτή τη λίστα (Thundercat, Flying Lotus, Kamasi Washington, Terrace Martin, Robert Glasper, Knxwledge και  θτον γαμημένο George Clinton μεταξύ άλλων) το άλμπουμ αναλαμβάνει το πολύ δύσκολο τασκ του να πάρει μια πολύπλευρη ματιά στην σύγχρονη αφροαμερικανική πραγματικότητα και την ιστορία που τη διέπει. Μιλώντας για την αστυνομική βία, το black-on-black crime, το συστημικό ρατσισμό, τη θέση της μαύρης γυναίκας, τα αναχρονιστικά στερεότυπα από τα οποία προσπαθούν να ξεφύγουν και τη σχέση των αφροαμερικανών με τη φήμη. Πάνω σε αυτό έρχεται και η εσωτερική διάσταση του πως ο ίδιος σαν αφροαμερικάνος σελέμπριτι καλείται να αντιμετωπίσει αυτές τις συνθήκες και τις συνέπειες που έχουν σττην προσωπική του ζωή, όπως ο θάνατος ενός παιδικού του φίλου και το πως ο ίδιος καλείται να σταθεί απέναντι σε όλα αυτά, ενώ βρίσκεται στο επίκεντρο της φήμης ως ένας από τους καλύτερους ράπερ όλων των εποχών.

2. Pink Floyd - The Dark Side Of The Moon (1973)

Το πιο πετυχημένο εμπορικά άλμπουμ των Pink Floyd, 14 φορές πλατινένιο, ένας από τους πιο iconic δίσκους στην ιστορία της μουσικής. Και όχι άδικα, σε καμία περίπτωση. Είναι από τους δίσκους που εύχομαι να ήξερα μουσική, για να μπορέσω να επικοινωνήσω καλύτερα κάθε λεπτομέρεια που ακούω, γιατί κυριολεκτικά κάθε κιθαρισμός, κάθε νότα του σαξοφώνου, κάθε χτύπημα στα ντραμς είναι μια ολόκληρη εμπειρία, ένα κομμάτι ενός υπέροχα περίπλοκου μουσικού παζλ, με τα κομμάτια κάθε πλευράς του δίσκου να αποτελούν ένα συνεχόμενο κομμάτι. Τα ίδια τα κομμάτια αποτελούν το καθένα μια απίστευτα φορτισμένη ματιά στην ανθρώπινη ύπαρξη, ξεκινώντας από την απλή καθημερινότητα, την ανάγκη του καθενός να ζήσει τη ζωή του όπως θέλει, κόντρα στα άγχη της καθημερινότητας, το πέρασμα του χρόνου και τη συνεχόμενη υπενθύμιση ότι ο θάνατος είναι κοντά. Στη δεύτερη μεριά, θίγει την απληστία και τον κατανλωτισμό, έπειτα τον πόλεμο και τις συνέπειες του, την ψευδαίσθηση της ελεύθερης επιλογής, τις ψυχικές ασθένειες και τέλος, σε έναν υπέροχο επίλογο, μας θυμίζει την ενότητα και το πως να αναγνωρίζουμε και να αποδεχόμαστε τους υπόλοιπους ανθρώπους που συνυπάρχουν μαζί μας. Ειλικρινά θα μπορούσα να γράψω πολλά για αυτόν το δίσκο ακόμα, αλλά νιώθω ότι όσο περισσότερο γράφω, τόσο περισσότερο αδικώ αυτό το μουσικό αριστούργημα.

1. Pink Floyd - Wish You Were Here (1975)

Κλείνουμε με το αγαπημένο άλμπουμ των Richard Wright και David Gilmour και αγαπημένο δικό μου (επίκληση στην αυθεντία, κάτι μας έμεινε από το λύκειο). Το Wish You Were Here είναι το αγαπημένο μου άλμπουμ στην ιστορία και το αγαπημένο μου άλμπουμ του αγαπημένου μου συγκροτήματος. Γιατί; Για το πόσο άμεσα ανθρώπινο είναι με τα 2 μέρη του Shine On You Crazy Diamond που ανοίγουν και κλείνουν το δίσκο, ως αφιέρωμα στο Syd Barrett και κατ'επέκταση θίγουν την απώλεια, αλλά και την ανάγκη των ανθρώπων για απόδραση με κάθε σωματικό και ψυχικό κόστος από την πραγματικότητα και την καταστροφή που το κόστος αυτό μπορεί να επιφέρει. Υπέροχα σε αυτό έρχονται να κολλήσουν το "Welcome To The Machine" και το "Have A Cigar", θίγοντας τη μουσική βιομηχανία και την προτεραιότητα που δίνει στο κέρδος αντί της τέχνης και της έλλειψης ουσιαστικής επαφής μεταξύ του συστήματός της και των καλλιτεχνών. Μετά έχουμε το πανέμορφο, κλασικό "Wish You Were Here" το οποίο συνδυάζει τόσο τα themes απώλειας και αποξένωσης που συναντάμε στο Shine On You Crazy Diamond, όσο και τη σύγκρουση ιδεαλισμού και απληστίας (που εμφανίζεται ως φιλοδοξία) που βλέπουμε στα άλλα δύο τραγούδια. Πρόκειται για ένα άψογα δομημένο άλμπουμ τόσο θεματικά όσο και μουσικά, με το γνωστό ταλέντο των μελών του συγκροτήματος να ξεκλειδώνεται, αλλά και με τη χρήση πολλών καθημερινών ήχων για τα κομμάτια (πχ το Welcome To The Machine ξεκινάει με μια πόρτα που ανοίγει) για να δώσουν έμφαση στα σημεία που επιθυμούν. Ένα πραγματικά απίστευτο, σπαραχτικό και ανθρώπινο άλμπουμ, για ανησυχίες, άγχη και προβλήματα που παραμένουν αγνά και διαχρονικά, μέχρι και σήμερα.

Τοπ 100: 20-11

Καθ'όσο η λίστα προχωράει, προχωράει και ο χρόνος (και πολύ γρήγορα τολμώ να πω) και νιώθω πως ακόμα έχουμε μεγάλα βάρη να κουβαλήσουμε, να ξεδιπλώσουμε, να καταλάβουμε και κυρίως να αποδεχτούμε, αν όχι να λύσουμε, μετά τα τελευταία 2 χρόνια και συνάμα να τα ισορροπήσουμε με τα όσα μας έχουν λείψει και προσπαθούμε με τόσο κόπο να απολαύσουμε ξανά. Σύντροφος μας σε αυτό η μουσική για άλλη μια φορά. Τα υπόλοιπα κείμενα της λίστας βρίσκονται εδώ:

• 100-91
• 90-81
• 80-71
• 70-61
• 60-51
• 50-41
• 40-31
• 30-21

20. Kamasi Washington, Robert Glasper, Terrace Martin, 9th Wonder - Dinner Party (2020)

Tο μοναδικό EP της λίστας. Βρίσκεται εδώ γιατί πρόκειται για την ένωση των δυνάμεων ενός απίστευτου σετ μουσικών που περιλαμβάνει δύο από τους καλύτερους παραγωγούς ever στους 9th Wonder & Terrace Martin και 2 υπέροχους μουσικούς στο Rober Glasper (πιανίστας) και στον Kamasi Washington (σαξοφωνίστας). Το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ ζεστό και όμορφο μουσικά άλμπουμ που ισορροπεί τέλεια μεταξύ Τζαζ και Χιπ Χοπ, γεμάτο με πολλές όμορφες ηχητικές λεπτομέρειες όπως μόνο αυτοί οι μουσικοί θα μπορούσαν να τις συνδυάσουν. Κερασάκι στην τούρτα αυτή, τα όμορφα φωνητικά του Phoelix σε 4/7 τραγούδια του άλμπουμ, ολοκληρώνουν τη γλυκιά και ευχάριστη μουσική εμπειρία που σε μόλις 23 λεπτά καταφέρνει να σε συνεπάρει.

19. Spillage Village - Spilligion (2020)

Ένα πικ που βασίζεται μεν στο recency bias, αλλά παραμένει ένα εξαιρετικό άλμπουμ. Οι Spillage Village είναι μια καλλιτεχνική κολεκτίβα από την Ατλάντα που αποτελείται από 8 μέλη, μεταξύ των οποίων και οι EARTHGANG που έχουμε ξαναδεί στη λίστα. Τα 8 αυτά μέλη συνδυάζουν τα ταλέντα τους και τις διάφορες μουσικές επιρροές τους σε ένα άλμπουμ που συνδυάζει πάρα πολλά είδη: χιπ-χοπ, funk, soul, gospel, R&B και folk. Αυτό το υπέροχο combo μουσικών ειδών, των οποίων τα στοιχεία τους συνδυάζονται τόσο αρμονικά, έρχεται και κουμπώνει με μια θεματική στίχων εξίσου πολυδιάστατη. Ένα άλμπουμ που έχει να κάνει με την Αφροαμερικανική κουλτούρα, τον ακτιβισμό και παράλληλα με πιο πνευματικά και εσωτερικά θέματα, όπως είναι η αγάπη, η θρησκεία και μια αίσθηση αποκάλυψης, ότι όλα πάνε σκατά και ο κόσμος πλησιάζει στο τέλος του. Πράγμα που το καλοκαίρι του 2020 μεταξύ πανδημίας και των θλιβερών περιστατικών αστυνομικής βίας στην Αμερική, κάνουν το άλμπουμ πολύ πιο βαρύ και εμφαντικό από ποτέ.

18. Thundercat - Drunk (2017)

Τον Thundercat τον συναντήσαμε ξανά πριν από 70κατι άλμπουμ και εδώ επιστρέφει με το κατ'εμέ magnum opus του. Ένα concept άλμπουμ όνομα και πράγμα το Drunk, είναι επί της ουσίας όντως η ιστορία ενός μεθυσμένου τριπ του Thundercat. Το τριπ ξεκινάει με τον ίδιο να βαριέται και δίχως να μπορεί να κοιμηθεί, αποφασίζει να γίνει πίτα. Αυτό μας βάζει σε ένα υπέροχο ταξίδι κατά το οποίο όλο και περισσότερες δύσκολες σκέψεις μπαίνουν στο μυαλό του καλλιτέχνη, είτε αυτές αφορούν σύγχρονα κοινωνικοπολιτικά θέματα όπως είναι η εξάρτηση από την τεχνολογία και η Αφροαμερικανική πραγματικότητα, είτε για πιο συναισθηματικές και ανθρώπινες ανησυχίες, όπως ο φόβος για το θάνατο, η απώλεια και η απόρριψη. Καθ'όσο λοιπόν ο Thundercat χάνεται μέσα σε αυτές τις σκέψεις και τον γεμίζουν δυσάρεστα συναισθήματα, η απάντηση είναι απλά να γίνεται ακόμα χειρότερα, προσπαθόντας να βρει μια διέξοδο μέσα σε όλο αυτό. Μουσικά το άλμπουμ μεταφέρει άψογα την εμπειρία του τριπ αυτού, με τον Thundercat να φτιάχνει υπέροχα τραγούδια, ξεδιπλώνοντας αριστοτεχνικά όλο του το ταλέντο και αποδεικνύοντας ακόμα μια φορά ότι είναι ένας από τους καλύτερους μπασίστες εν ζωή αυτή τη στιγμή.

17. Nas - Illmatic (1994)

Διάβαζα πρόσφατα ένα άρθρο το οποίο έλεγε ότι το θαύμα της ραπ είναι ότι οι πιο εξαθλιωμένες και καταπιεσμένες κοινότητες της Αμερικής φτιάξανε ένα καινούριο μουσικό είδος, χρησιμοποιώντας κυρίως το λόγο και μέρη από τη μουσική άλλων ανθρώπων. To Illmatic εκπροσωπεί ακριβώς αυτό. Ένα απίστευτο άλμπουμ από την αρχή ως το τέλος, το Illmatic είναι η ιστορία των δύστυχων κοινοτήτων της Νέας Υόρκης μέσα από τα μάτια ενός νεότατου, σοφού, καυστικού και ιδιαίτερα πεινασμένου καλλιτέχνη. Βαθιά ατμοσφαιρικό με μια μίνιμαλ αλλά εξαιρετική παραγωγή η οποία δίνει την ιδιαίτερα σκοτεινή ατμόσφαιρα, με μια εξαιρετική ποικιλία samples από soul, funk και jazz που δείχνουν την αγάπη του Nas για τη μουσική με την οποία μεγάλωσε, καθώς και μια φοβερή κατανόηση της ιστορίας του χιπ-χοπ και των επιρροών του. Στιχουργικά ο Nas είναι ιδιαίτερα ποιητικός εδώ, ξεπερνώντας κατά πολύ διάφορους ράπερ που έχουμε δει στη λίστα και παρόλα αυτά καταφέρνει με ανατριχιαστική λεπτομέρεια να μεταφέρει ακριβώς τις εικόνες που θέλει από τη δική του πραγματικότητα. All in all ένα απίστευτο άλμπουμ, με τεράστια ιστορική σημασία για το ραπ.

16. Lauryn Hill - The Miseducation Of Lauryn Hill (1998)

Τι και αν υπήρχε μια τραγουδίστρια, που έβγαλε έναν iconic δίσκο, μετά η καριέρα της εκτροχιάστηκε από τη συμπεριφορά της όπως πχ συγκρούσεις με πρώην, τη φαινομενική μεγαλομανία της και τις μάχες της με τη διπολική διαταραχή, 10 χρόνια πριν τον Kanye? Αυτή λοιπόν είναι η Lauryn Hill. Ευτυχώς για εμάς και για την τέχνη της μουσικής πρόλαβε να βγάλει αυτόν ακριβώς το δίσκο, το μοναδικό της καριέρας της (πέραν από τις δουλειές της με τους Fugees, όπως είδαμε στη θέση 26). Το Miseducation είναι ένα πολύ όμορφα δουλεμένο άλμπουμ γεμάτο πλούσιες και ενδιαφέρουσες παραγωγές που θολώνουν τις γραμμές μεταξύ RnB, Reggae, Soul και Hip-Hop, γεμάτο με μεγάλη ποικιλία οργάνων. Στιχουργικά το άλμπουμ ασχολείται με τη μητρότητα (γράφτηκε καθώς η Lauryn Hill ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί και συνεχίστηκε και μετά τη γέννησή του), την αγάπη και τον πόνο της απογοήτευσης, την ταραχώδη σχέση της Lauryn με τα υπόλοιπα μέλη των Fugees, δίνοντας μας έτσι ένα πάρα πολύ προσωπικό και ανθρώπινο άλμπουμ που σε συνδυασμό με τα υπέροχα skits στο τέλος των τραγουδιών, αποτελεί μια πολύ πλήρη, πολυδιάστατη και κυρίως προσιτή μουσική εμπειρία.

15. Danny Brown - Atrocity Exhibition (2016)

Είδαμε τον Danny Brown πριν από περίπου 20 θέσεις, χαρούμενο, αισιόδοξο σε ένα όμορφο άλμπουμ φτιαγμένο από τον Q-Tip. Σ'αυτό το άλμπουμ θα δούμε ποιος είναι στ'αλήθεια ο Danny Brown και γιατί αυτό το άλμπουμ τον έκανε διάσημο. Όπως και στο προηγούμενο άλμπουμ, έτσι κι εδώ έχουμε τον Danny να εκθέτει τον εαυτό του δίχως όριο, δείχνοντας μας τις σκληρότερες και σκοτεινότερες πτυχές του εαυτού του, τις μάχες του με τον εθισμό σε διάφορες ουσίες και τα τραύματα που του έχει αφήσει το να ζει στις χειρότερες περιοχές του μετα-βιομηχανικού Detroit και να το αντιμετωπίζει με το ίδιο διεστραμμένο χιούμορ που τον χαρακτηρίζει καθόλη τη διάρκεια της καριέρας του. Αλλά αυτό το άλμπουμ δεν είναι εδώ μόνο για τη σκοτεινή βαριά θεματική του. Έχει μία από τις καλύτερες συλλογές από μπιτ που έχω ακούσει τα οποία έχουν τέτοια ποικιλία σε samples, από Nick Mason μέχρι Embryo και άλλα ονόματα της ηλεκτρονικής, της post punk και άλλων ειδών (samples τα οποία όλα τα πλήρωσε ο Danny από την τσέπη του, δημιουργώντας χρέος του ύψους των 200.000 δολλαρίων). Και όχι μόνο έχουμε αυτή τη συλλογή από samples και απίστευτα μπιτ από κορυφαίους παραγωγούς, αλλά τον Danny να πατάει τόσο ξεκούραστα σε κάθε ένα από αυτά τα μπιτ που ακυρώνει την πολυπλοκότητα τους και σε αφήνει να τα θαυμάσεις, όσο ο ίδιος είναι λες και απλά σου μιλάει μαζί με αυτά. Το Atrocity Exhibition, ένα άλμπουμ όνομα και πράγμα, είναι ένα άλμπουμ βαρύ, που απαιτεί την προσοχή του ακροατή, αλλά σίγουρα την αξίζει και την ανταμοίβει.

14. Aminé - Limbo (2020)

Το πιο timing-related pick στη λίστα, το Limbo ήρθε την τέλεια εποχή στη ζωή μου. Βλέπετε τη χρονιά που βγήκε. Το καλοκαίρι του 2020, βγαίνοντας από την πρώτη καραντίνα το οποίο ήταν μια τρομακτική εμπειρία δίχως να ξέρουμε τι έρχεται, φρεσκοχωρισμένος, νιώθοντας τεράστια σύγχυση από την ανάγκη να κάνω 1,5 εκατομμύριο πράγματα ταυτόχρονα και κάνοντας προφανώς τη μία κακή επιλογή πίσω από την άλλη, ο ψυχισμός μου είχε φτάσει ένα πολύ περιέργο σημείο όπου πρακτικά δεν έχω ιδέα τι κάνω. Φαντάσου λοιπόν να βγαίνει ένα άλμπουμ που περιγράφει τη συναισθηματική σύγχυση της συνθήκης αυτής, τη γενικότερη δυσκολία της γενιάς μας να προσαρμοστεί και να αντέξει τις συνθήκες στις οποίες καλείται να υπάρξει και πόσο διαφορετικά τις αντιμετωπίζει ο καθένας και φυσικά την τεράστια δυσκολία και επιρροή που έχουν οι ερωτικές μας σχέσεις σε όλο αυτό. Ακούγεται κάπως σαν συνταγή επιτυχάς. Πόσο μάλλον όταν αυτό γίνεται με αδιανόητα bangers με απίστευτα μπιτ, όμορφες RnB συνθέσεις, καταπληκτικά και άμεσα κουπλέ από τον Aminé και από την εξαιρετική συλλογή με guests (JID, Charlie Wilson, Young Thug, slowthai, Vince Staples, Summer Walker και Injury Reserve). Το Limbo μπορεί να μην είναι από τα πιο τεχνικά άρτια άλμπουμ ή από αυτά με το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό όραμα. Είναι ένα άλμπουμ δικό μας, για τη γενιά μας και μας μιλάει όπως ελάχιστα άλλα θα μπορούσαν. Και αυτό είναι που το κάνει τόσο υπέροχο.

13. Mac Miller - Swimming (2018)

Κανονικά μπορώ να σας αφήσω το άρθρο που είχα γράψει πριν από 2 χρονάκια για το Mac Miller και να το λήξουμε εκεί. Αν διαβάζεις αυτό το κείμενο και με ξέρεις καλά, ξέρεις πολύ καλά τι σημαίνει αυτό το άλμπουμ για εμένα. Αν όχι, ώρα να μάθεις. Το Swimming είναι το τελευταίο άλμπουμ που βγήκε όσο ο Mac Miller ήταν εν ζωή, πέθανε σχεδόν ένα μήνα μετά την κυκλοφορία του. Ένα timing που μπορεί να επηρεάσει με διάφορους τρόπους το πως βιώνει κανείς αυτό το άλμπουμ, άλλο ένα στοιχείο που προσθέτει στην αγάπη μου γι'αυτό. Ας μείνουμε τουλάχιστον στο τι είναι αυτό το άλμπουμ ανεξάρτητα από το πως θα το προσεγγίσει κανείς. Είναι ένα άλμπουμ αποδοχής του εαυτού του, με τα (πολλά) αρνητικά του στοιχεία στο προσκήνιο (με κυριότερο όλων την τάση για αυτοκαταστροφή) και αναγνώρισης του δρόμου που πρέπει να πάρει για να εξιλεωθεί και να σταματήσει να υποφέρει. Όμως είναι αρκετά δυνατός; Είναι έτοιμος να το κάνει; Έχει δίπλα του τους ανθρώπους που χρειάζεται ή τα κενά στη ζωή του θα αποβούν μοιραία; Αυτό είναι και το ερώτημα που τίθεται μέσα σε 13 κομμάτια και συνολική διάρκεια 58 λεπτών, στα οποία μέσα από λιτές, dreamy παραγωγές, παραθέτει με υπέροχα κουπλέ ο πολυαγαπημένος Mac Miller και ανεξάρτητα από το αν ξέρουμε την απάντηση, είναι λυτρωτικό να κάτσεις να αναρωτηθείς μαζί του.

12. J. Cole - 2014 Forrest Hills Drive (2014)

Είπαμε πριν 18 άλμπουμ πως είμαι μεγάλο fanboy του J. Cole. Με αυτό το άλμπουμ είναι που έδεσε το γλυκό. Εδώ είναι ο peak J. Cole που με έκανε να τον αγαπήσω. Στο πιο ειλικρινές άλμπουμ του και σε 13 κομμάτια, έχουμε έναν άνθρωπο που κοιτάει μέσα του και αφηγείται με αφοπλιστική ειλικρίνεια τις ιστορίες που τον έκαναν τον άνθρωπο που είναι σήμερα, είτε αυτές είναι γλυκές (Wet Dreamz), είτε πιο σκοτεινές (Α Tale Of 2 Citiez) και επεξεργάζεται τις συνέπειες του ταξιδιού του και της φήμης που απέκτησε (No Role Modelz, Apparently, St. Tropez) και παράλληλα δε χάνει την οξύτατη παρατηρητικότητα του πάνω στα κοινωνικά και πολιτικά θέματα που τον απασχολούν (Fire Squad). Παράλληλα τον βλέπουμε να ταπεινώνεται και να ρίχνει τα μούτρα του (Hello) και παίρνοντας τα συμπεράσματα που έβγαλε να πορεύεται στο μέλλον (Love Yourz, Note To Self). Το άλμπουμ αυτό λοιπόν είναι πλήρες, αφοπλιστικό και πάνω από όλα ειλικρινές, με υπέροχες παραγωγές να θέτουν το ύφος κάθε κομματιού άψογα. Μια σχετικά ασυνήθιστη για το ραπ κατάθεση ψυχής, από έναν άνθρωπο με έντονη αυτογνωσία και ανάγκη για self-reflection και ηρεμία.

11. Nujabes - Modal Soul (2005)

Έχω προτείνει αρκετά άλμπουμ που είναι πολύ έντονα, δυσφορικά και θέλουν τα κατάλληλο headspace για να τα απολαύσεις. Έχω προτείνει και πολλά άλμπουμ καλών vibes, γεμάτα εύθυμα bangers. Εδώ όμως έχουμε ένα άλμπουμ το οποίο φέρνει την απόλυτη ισορροπία, φέρνοντας κυρίως γαλήνη και χαλάρωση. Ο πατέρας της lo-fi και chillhop μουσικής φέρνει ένα κυριολεκτικά άψογο άλμπουμ. Γεμάτο πανέμορφα γαλήνια μπιτ, με πολύ ωραία jazz samples και ενορχήστρωση που ταξιδεύει, το Modal Soul προσφέρει ένα ζεστό, όμορφο και γαλήνιο ταξίδι στην εσωτερική ηρεμία, λίγο πολύ πραγματοποιώντας το συναίσθημα που θα πίστευε κανείς ότι παίρνεις με το διαλογισμό. Και το λέω αυτό γιατί σε συνδυασμό με αρκετά πολύ όμορφα και ποιητικά verses από τους διάφορους καλεσμένους του Nujabes, όταν ακούς αυτό το άλμπουμ προκύπτει ένα out of body experience, οι σκέψεις γίνονται απλά μια ροή την οποία μπορείς να περιηγηθείς τόσο άνετα, εύκολα και χωρίς να σε βαραίνουν σαν να αιωρείσαι μέσα σε αυτές. Σα να βρίσκεσαι σε μια ζεστή αγκαλιά και έστω και για λίγο, όλα να πηγαίνουν καλά. Και αυτό είναι ένα συναίσθημα που κρατάει από ττην αρχή, ως το τέλος του άλμπουμ.

Τοπ 100: 30-21

Εδώ είμαστε και πάλι. Για άλλη μια φορά παρέα εδώ να συζητήσουμε (δηλαδή να διαβάζετε εμένα να γράφω) για όμορφα άλμπουμ, ενδιαφέρουσα μουσική και αλήθεια δεν ξέρω γιατί προσπαθώ με αυτά τα ίντρο. Τίποτα δεν έχει νόημα, όλα πάνε κατά διαόλου, ο κόσμος μέρα με τη μέρα γίνεται πιο θλιβερός και ανυπόφορος και τι μας μένει για καταφύγιο; Τα ακουστικά μας και το που αυτά μπορούν μας ταξιδέψουν. Πάμε να δούμε λοιπόν μερικά από τα αγαπημένα μου ταξίδια. Τα υπόλοιπα άρθρα της σειράς βρίσκονται εδώ:

• 90-81
• 80-71
• 70-61
• 60-51
• 50-41
• 40-31

30. J. Cole - The Off-Season (2021)

Να ξεκαθαρίσω ότι εδώ μιλάμε για ένα ξεκάθαρα οπαδικό pick. Ο J. Cole είναι ένας ράπερ που ακούω εδώ και 11 χρόνια και με είχε κερδίσει από την πρώτη στιγμή που τον άκουσα. Το Off-Season είναι ο πιο πρόσφατος δίσκος του και είναι πολύ ιδιαίτερος. Ο Cole ήταν 36 όταν βγήκε ο δίσκος και ως κάποιος που ξεκίνησε να ραπάρει στα 20 του, πάντα τον χαρακτήριζε μια ιδιαίτερη ωριμότητα, διορατικότητα και φοβερή ικανότητα επικοινωνίας των συναισθημάτων του, από ότι θα περίμενε κανείς από έναν ανερχόμενο και μετά από έναν τόσο πετυχημένο ράπερ. Αν και αυτά τα στοιχεία δε λείπουν από αυτόν το δίσκο, παίρνουν σίγουρα την πίσω θέση, αφήνοντας στο προσκήνιο τη λυρική του ικανότητα και για πρώτη φορά μια θηριώδη αυτοπεποίηθηση και ικανοποίηση με τον εαυτό του και όσα έχει κάνει. Σαν μια αθλητκή off-season, ο Cole εδώ ξεκουράζεται και απολαμβάνει την επιτυχία του, κρατώντας τον εαυτό του σε φόρμα με μερικά από τα καλύτερα raps της καριέρας του.

29. Linkin Park - Meteora (2003)

Αν έχεις δει Dragonball Z βίντεο στο Youtube με Goku VS Broly και μουσική κάποιο κομμάτι από αυτό το δίσκο, έχεις ζήσει όμορφα παιδικά χρόνια. Το Meteora είναι ένα άλμπουμ τόσο ξεκάθαρα προϊόν της εποχής του και σαν άνθρωπος που μεγάλωσε σε αυτήν την εποχή το βρίσκω υπέροχο. Ένα ξεκάθαρο nu metal αριστούργημα, που συνδυάζει υπέροχα τον ήχο της μέταλ με hip-hop στοιχεία, το Meteora είναι ένα άλμπουμ γεμάτο συναίσθημα με πρωτοστάτες την οργή και τη λύπη αλλά και το πως κάποιος επιβιώνει από αυτά. Τόσο τα φωνητικά του Chester όσο και τα ραπς του Mike δένουν υπέροχα με τη μουσική και δίνουν τέλεια την ένταση που απαιτεί η θεματική του άλμπουμ, το οποίο να πούμε ότι είναι εμπνευσμένο και έχει πάρει τον τίτλο του από τα Μετέωρα εδώ στην Ελλάδα, ΤΗΝ ΜΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ !!!!!11!!!!1!1!

28. D'Angelo - Voodoo (2000)

Σίγουρα το πιο σέξυ, ίσως και το πιο horny άλμπουμ στη λίστα και συνάμα ένα από τα πιο πλήρη και καλοδουλεμένα που μπορείς να ακούσεις. Το Voodoo είναι το Neo-Soul αριστούργημα του D'Angelo, σε μια εποχή όπου τόσο η Soul και η RnB χαρακτηρίζονταν από μια στασιμότητα και ένα συμβιβασμό για να είναι πιο αρεστές στο μεγαλύτερο μέρος του κοινού. Ο D'Angelo λοιπόν απάντησε με ένα αδιανόητα καλοδουλεμένο άλμπουμ, γεμάτο επιρροές από παλαιότερη soul, Rnb, funk, jazz και hiphop, δημιουργώντας μουσικά πλούσια και ιδιαίτερα κομμάτια (με το συντομότερο να έχει διάρκεια 4:38, με ευρύτατη ποικιλία στον ήχο, όσο και στη θεματική των στίχων μιλώντας για το σεξ και τον έρωτα, αλλά και την ωριμότητα και πνευματικότητα που έρχεται στη ζωή του ανθρώπου με συνθήκες όπως τη γέννηση ενός παιδιού. 

27. Phoebe Bridgers - Punisher (2020)

Περνάμε υπερβολικά καλά σε αυτή τη λίστα και είναι καιρός να αλλάξει αυτό, γι'αυτό έχουμε το Punisher εδώ. Ένα πανέμορφο indie/folk άλμπουμ γεμάτο με γλυκόπικρες μπαλάντες, το Punisher αποτελεί ένα πολύ έντονο συναισθηματικό ταξίδι. Το μεγαλύτερο selling point για εμένα σε αυτό το άλμπουμ είναι οι στίχοι. Σε κάθε τραγούδι, οι στίχοι είναι δομημένοι με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να μεταφέρουν προσωπικές εμπειρίες της καλλιτέχνιδας, μέσα από διάφορες ποιητικές εικόνες που έχουν αγγίξει την ίδια, καθώς θίγει την απώλεια, τις σχέσεις που καταστρέφονται από διάφορους παράγοντες και το τραύμα που αυτές οι συνθήκες προκαλούν. Ένα βαρύ αλλά συνάμα πολύ γλυκό άλμπουμ που μπορεί να αγγίξει οποιονδήποτε.

 

26. Fugees - The Score (1996)

Συνεχίζοντας την εκτίμηση για τα ραπ άλμπουμ που ξεφεύγουν από τις μόδες και τα κατεστημένα της εκάστοτε εποχής τους, φτάνουμε στο πολύ ιδιαίτερο Score των Fugees. Όπως μαρτυρεί και ο τίτλος, το άλμπουμ ουσιαστικά είναι μια ακουστική ταινία μέσα στην οποία οι Fugees με το δικό τους μοναδικό τρόπο παρουσιάζουν τη δική τους ξεχωριστή απεικόνιση της ζωής στο γκέτο, όχι με τον gangsta rap τρόπο αλλά με μια πιο πνευματική και conscious προσέγγιση. Ο ήχος έχει επίσης μια ιδιαίτερη (ιδίως για την εποχή) χροιά με πολύ περισσότερες ρέγκε και rnb επιρροές και samples από ότι συνηθιζόταν μέχρι τότε στο ραπ. Άλλο ένα επίσης πρωτοποριακό στοιχείο του δίσκου είναι το πόσο φοβερά στέκεται η Lauryn Hill μεταξύ των ανδρών συμπρωταγωνιστών της, κάνοντας μία από τις πρώτες και σπουδαιότερες εμφανίσεις γυναίκας στη ραπ.

25. Injury Reserve - By The Time I Get To Phoenix (2021)

Ξανά δεν είναι bias. Οι Injury Reserve είναι αγαπημένη μπάντα και ω Θεέ μου αυτό το άλμπουμ. Στη μουσική όταν ένα είδος παίρνει το προσωνύμιο Post (post rock, post punk, κλπ), πρόκειται για μια πειραματική προσέγγιση ενός προϋπάρχοντος είδους, χωρίς να ασπάζεται τα εκάστοτε conventions αυτού. Εδώ λοιπόν έχουμε ένα άλμπουμ που ξεκάθαρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί post-rap, με παραγωγές πλήρως πειραματικές, μακριά από οτιδήποτε έχουμε ακούσει στο είδος. Η ατμόσφαιρα που δημιουργεί είναι απίστευτη, μια τρομακτική μίξη άγχους, θλίψης, απελπισίας και πόνου, με ένα παράδοξα γλυκό κλείσιμο όμως, λες και βιώνεις μια κρίση πανικού σε 41 λεπτά που διαρκεί ο δίσκος. Αυτός είναι και ο λόγος που το άλμπουμ δεν είναι πιο ψηλά και είναι ίσως το πιο δυσπρόσιτο της λίστας, αλλά αν είσαι στο headspace για μια τέτοια εμπειρία, αξίζει να ακούσεις ένα από τα πιο πρωτοποριακά άλμπουμ στην ιστορία του χιπ-χοπ.

24. Arctic Monkeys - Humbug (2009)

Αχ. Το αγαπημένο μου άλμπουμ των Arctic Monkeys και συνεπώς το καλύτερο τους. Για πρώτη φορά στη δισκογραφία τους εδώ οι Monkeys παρατούν τον έντονο, γρήγορο και νεανικό ήχο που χαρακτήριζε τα πρώτα 2 άλμπουμς τους, για ένα πιο αργό, σκοτεινό και ταυτόχρονα βαρύτερο ατμοσφαιρικά άλμπουμ, δοκιμάζοντας πολλά πράγματα που έμειναν στη μετέπειτα δισκογραφία τους. Στιχουργικά το άλμπουμ αναχωρεί από τον έντονα ποιητικό στίχο και το ρόλο του συγκροτήματος ως παρατηρητή φαινομένων σε κάποια περιοχή ή πχ στη μουσική βιομηχανία και έχει να κάνει με την επικοινωνία βιωμάτων, η οποία έρχεται μέσω διαφόρων παρομοιώσεων είτε προφανών, είτε όχι, δημιουργώντας ίσως τις πιο όμορφες εικόνες που έχει καταφέρει το συγκρότημα, καθ'όλη τη διάρκεια του άλμπουμ.

23. Black Star - Mos Def & Talib Kweli Are Black Star (1998)

Γενικά μέχρι τώρα στη λίστα έχει γίνει αρκετά ξεκάθαρο το τι ραπ άλμπουμ μου αρέσουν, ιδίως όταν μιλάμε για old school ραπ. Όμορφα και ρυθμικά samples από διάφορα είδη μουσικής, καλά flows και στίχοι που μελετάνε και αποσυνθέτουν τη θεματαλογία του δίσκου με διάφορους τρόπους και κυρίως ανθρώπους που αγαπάνε το είδος και θέλουν να το εξελίξουν και να δώσουν πίσω σε αυτό. Ένα από τα καλύτερα λοιπόν άλμπουμ σε αυτό το στυλ δεν είναι άλλο από την πρώτη συνεργασία των Mos Def και Talib Kweli. Υπέροχα jazz samples και ένα άλμπουμ που θεματικά είναι μια πολύ ζεστή ματιά και μελέτη της hip-hop κουλτούρας και κατ'επέκταση της ίδιας της Αφροαμερικανικής κουλτούρας, με έξυπνους, αιχμηρούς στίχους και flows από 2 μετρ του είδους.

22. GZA - Liquid Swords (1995)

Το αγαπημένο μου solo άλμπουμ από οποιοδήποτε μέλος των Wu-Tang Clan. Τo Liquid Swords φέρνει και μια πολύ ωραία αντίθεση με το προηγούμενο άλμπουμ. Εδώ έχουμε ξερές και σκληρές παραγωγές όπως μόνο ο RZA μπορεί να φτιάξει, samples που στοχεύουν στο να χτίσουν μια πολύ συγκεκριμένη, σκοτεινή και μυσταγωγική ατμόσφαιρα. Αλλά το κυριότερο πράγμα που συμβαίνει εδώ με τη μουσική είναι ότι ο ρόλος της είναι μικρότερης σημασίας. Εδώ μιλάμε για ένα άλμπουμ που το μεγάλο του highlight είναι η αδιανόητη στιχουργία του GZA, καθώς και των guests εκ των Wu-Tang. Πυκνές ρίμες, με απίστευτα schemes και μεταφορές, στήνουν μια καταπληκτική σχεδόν ταινία, σε ένα άλμπουμ που φέρνει μια μοναδική οπτική στις συνθήκες ζωής του καλλιτέχνη, τόσο με την ωμότητα, όσο και με την καλλιτεχνική του προσέγγιση.

21. Linkin Park - Hybrid Theory (2000)

Και κλείνουμε τη λίστα με ένα από τα αγαπημένα μου ντεμπούτα στην ιστορία. Ό,τι είπαμε για το Meteora πριν 8 θέσεις, εδώ ισχύει ακόμα περισσότερο. Η κύρια διαφορά για εμένα εδώ είναι ότι το άλμπουμ έχει καλύτερο ρυθμό και η ένταση μοιράζεται καλύτερα σε κάθε κομμάτι, καθώς είναι και πιο ωμή ακόμα. Υπάρχει αυτή η διαφορά που στο ντεμπούτο, το συγκρότημα δίνει το 100% του και τη μουσική τη νιώθεις λίγο πιο ωμή και αφιλτράριστη μέσα στην ατέλεια της. Η θεματική είναι πάλι βαθιά συναισθηματική και έντονη, καθώς και κάπως introspective μιας και αρκετά τραγούδια ναι μεν επικεντρώνονται σε αρνητικά συναισθήματα αλλά και το πως πολλές φορές εμείς παγιδεύουμε τον εαυτό μας στη συνθήκη αυτή. Επίσης αντί για κάποιο αδιάφορο βίντεο κλιπ εδώ θα δώσω όντως ένα Dragonball AMV με τραγούδι απο το άλμπουμ.

Τοπ 100: 40-31

Χριστέ μου φτάσαμε στα 40 τελευταία άλμπουμ. Απίστευτο το ταξίδι που έχει ξεκινήσει και σύντομα φτάνει στο τέλος του μέσα σε λίγο καιρό. Αν έχεις ακολουθήσει έστω και λίγο αυτό το ταξίδι σε ευχαριστώ που ήσουν εδώ και συζητήσαμε τα άλμπουμ και τις επιρροές που είχαν στον καθένα μας. Ένα σημαντικό disclaimer ότι τα άλμπουμ που θα παρουσιαστούν από εδώ και πέρα, τα θεωρώ όλα ένα προς ένα άψογα, το καθένα για τους λόγους που θα δεις στα αντίστοιχα write-ups. Τα παλαιότερα άρθρα βρίσκονται σε αυτήν εδώ τη λίστα:

• 100-91
• 90-81
• 80-71
• 70-61
• 60-51
• 50-41

40. Method Man - Tical (1994)

Σε άλλη μια εμφάνιση σόλο δουλειάς από μέλος των Wu-Tang Clan, εδώ έχουμε τον αγαπημένο μου Method Man. Όντας ο μοναδικός που είχε σόλο κομμάτι στον πρώτο δίσκο, είναι και ο πρώτος που έβγαλε σόλο δουλειά και μάλιστα επάξια. Το Tical είναι ένα άλμπουμ που λατρεύω γιατί πρόκειται για το υγρό όνειρο κάθε old-school head που σέβεται τον εαυτό του. 13 tracks με συνολική διάρκεια τα 43 λεπτά, στα οποία έχουμε ξερές παραγωγές, μονοφωνία και μπινελίκια. Σε μια συλλογή από grimey, σκοτεινά beats του RZA, ο Meth δίνει ένα ρεσιτάλ τόσο στιχουργικά, όσο και από άποψη flows και το πόσο φοβερά πατάει σε κάθε beat, με αποκορύφωμα το rap battle με το άλλο μέλος των Wu-Tang και προαναφερθέντα Raekwon στο "Meth VS Chef". Ανγή, 90s, Νεοϋορκέζικη ραπ από έναν από τους καλύτερους του είδους.

39. Danny Brown - uknowwhatimsayin¿ (2019)

Ο Danny Brown είναι ένας από τους καλύτερους ράπερ που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Για το πιο πρόσφατο του άλμπουμ αποφάσισε να συνεργαστεί με τον Q-Tip των A Tribe Called Quest, ο οποίος ανέλαβε την παραγωγή, φέρνοντας άλλα μεγάλα ονόματα όπως ο Paul White, ο Flying Lotus και ο JPEGMAFIA για ένα πολύ ωραίο, σύντομο (μόλις 33 λεπτά σε διάρκεια) άλμπουμ με boom bap, psychedelic και soul επιρροές. Είναι επίσης ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον άλμπουμ στιχουργικά καθώς ο Danny Brown αφήνει πίσω την περιγραφή σκοτεινών και μίζερων εικόνων, ακολουθώντας μια πολύ πιο stand up comedy προσέγγιση, με ξεκαρδιστικούς και wholesome στίχους (τους οποίους ο Danny χώνει απίστευτα πάνω σε μια όμορφη ποικιλία από beats), διατηρώντας όμως κάποια από τα φρικαλέα στοιχεία και εικόνες που τον έχουν κάνει τον ράπερ που τόσο αγαπάμε.

38. The Strokes - The New Abnormal (2020)

Το καλύτερο άλμπουμ ενός εκ των καλύτερων indie rock συγκροτημάτων της τελευταίας 20ετίας. Το New Abnormal συνδυάζει υπέροχα τον κλασικό indie rock ήχο των Strokes με τα πάντα catchy και ευχάριστα ριφφάκια κιθάρας, με έναν ηλεκτρονικό ήχο με μπόλικα synthesisers και μια ελαφριά disco επιρροή, πράγματα με τα οποία έχει πειραματιστεί το συγκρότημα στο παρελθόν αλλά εδώ έχει ξεκάθαρα τελειοποιήσει. Συνοδεία αυτού του πάρα πολύ γλυκού ήχου, είναι οι κλασικά μελαγχολικοί και ελαφρώς ποιητικοί στίχοι των Strokes, γεμάτοι με περισσότερο introspection από ποτέ, δείχνοντας την ωριμότητα ενός συγκροτήματος που έχει αισίως κλείσει 20 χρόνια στα μουσικά δρώμενα, διατηρώντας όμως τη νεανική ενέργεια που είχαν από το πρώτο πρώτο άλμπουμ τους.

37. Tame Impala - Lonerism (2012)

Το project του Kevin Parker, Tame Impala είναι πασίγνωστο πλέον. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της επιτυχίας του ήρθε από τις μετέπειτα δουλειές, το Lonerism είναι αυτό που σαν δίσκος έχει μείνει περισσότερο στην καρδιά μου. Όπως με πολλές άλλες περιπτώσεις, έτσι κι εδώ, έχουν τεθεί τα θεμέλια του ήχου που γίνεται συνώνυμος με το όνομα Tame Impala. Ένα πολύ εκρηκτικό ψυχεδελικό άλμπουμ με πληθώρα ποπ επιρροών, γεμάτο ενδιαφέρουσες προσθήκες από synths, μια ωραία ποικιλία από drum kits και διάφορους ambient ήχους, δένουν υπέροχα στον πλέον μοναδικό ήχο του Tame Impala. Το άλμπουμ θεματικά, όπως προδίδει ο τίτλος, έχει να κάνει με τη μοναχικότητα και τη συνειδητοποίηση ότι μεγαλώνοντας ίσως και να μην ταιριάζεις με τους ανθρώπους γύρω σου, μέσα από πληθώρα τραγουδιών για την αμηχανία και τη γενικότερη διαχείρηση των αποτυχημένων σχέσεων και το συναισθηματικό τους impact, σε ένα γλυκόπικρο ψυχεδελικό ταξίδι.

36. Arctic Monkeys - Whatever People Say I Am, That's What I'm Not (2006)

Ένα άλμπουμ που ξέρω όσο καλά όσο ο Αλέξης Κούγιας την Πετρουπόλεως. Ένα άλμπουμ που παρ'ότι είναι Βρετανικό έχει εξώφυλλο το Δημήτρη Παπαμιχαήλ και σίγουρα ένα από τα καλύτερα δισκογραφικά ντεμπούτα που έχω ακούσει. Σε αυτό το άλμπουμ, το αγαπημένο συγκρότημα από το Sheffield παραθέτει ιστορίες και παρατηρήσεις από την πόλη στην οποία μεγάλωσαν, γύρω από πολλά στοιχεία της νυχτερινής ζωής όπως τις συμπεριφορές στα κλαμπ και το τι συμβαίνει ως αποτέλεσμα αυτών, το τι συμβαίνει με την πορνεία αλλά και κάπως πιο προσγειωμένα θέματα όπως οι σχέσεις, οι διάφορες υποκουλτούρες των νεαρών της πόλης. Το υπέροχο σε αυτό δεν είναι μόνο οι ιστορίες που παρουσιάζονται αλλά και η απίστευτη ενέργεια και ύφος που έχει αυτό το άλμπουμ, με τόση ένταση να κρύβεται από το φαινομενικά detached ρόλο ενός παρατηρητή, θυμίζοντας και παράληλα φέρνοντας μεγάλη αντίθεση στο Αμερικανικό τότε κύμα του pop-punk που προσέγγιζε παρεμφερή θεματολογία.

35. Free Nationals - Free Nationals (2019)

Συνεχίζοντας με πολύ όμορφα ντεμπούτα, εδώ έχουμε τον πρώτο δίσκο της μπάντας που συνοδεύει τον Anderson .Paak στις περισσότερες εμφανίσεις του, τους Free Nationals. Ένα άλμπουμ που ξεκάθαρα ανήκει στην κατηγορία των feel good vibes, το Free Nationals είναι ένα RnB/Funk/Soul άλμπουμ μιας πολύ ταλαντούχας μπάντας μουσικά, γεμάτο smooth κομμάτια με καταπληκτικά basslines. Όπως ενδεχομένως να σκέφτεται κανείς, στιχουργικά το άλμπουμ είναι κυρίως ερωτικού περιεχομένου εκμεταλλευόμενο πλήρως τη μουσική ατμόσφαιρα, για να δημιουργήσει αντίστοιχες εικόνες, με διάφορα κομμάτια στο ενδιάμεσο που μιλάνε για την προσωπική ανεξαρτησία και το impact του χρόνου στις σχέσεις. Για αυτό το σκοπό, στο άλμπουμ η μπάντα πλαισιώνεται από μεγάλο αριθμό guests: Daniel Caesar, Unknown Mortal Orchestra, JID, Syd, Anderson. Paak, Mac Miller, Kali Uchis, T.I. και τους Grieselda, με κάθε μουσικό να δίνει την προσωπική του χροιά στα κομμάτια. 

34. Vince Staples - FM! (2018)

Το FM! είναι ένα φοβερό concept άλμπουμ από τον Vince Staples. Πρακτικά πρόκειται για μια ραδιοφωνική εκπομπή 22 λεπτών, μέσα από την οποία ο Vince σχολιάζει το πως γίνεται πια το μάρκετινγκ για τη ραπ μουσική στα mainstream media και δη στο ραδιόφωνο, καθώς παράλληλα συνεχίζει να αφηγείται τις θλιβερές ιστορίες του από τις περιοχές στις οποίες μεγάλωσε και το πως ο κύκλος βίας που κυριαρχεί εκεί, έχει ολέθριες συνέπειες τόσο για την ίδια την περιοχή, όσο και για τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Αυτό γίνεται μέσω σύντομων κομματιών, με dense κωμικοτραγικούς στίχους και τις λιτές αλλά πάντα effective παραγωγές του Kenny Beats, που κάνουν κάθε κομμάτι ένα πολύ δυνατό banger που πλαισιώνει την ιστορία.

33. Injury Reserve - Floss (2015)

To Floss είναι ίσως το καλύτερο ραπ mixtape που μάλλον δεν έχεις ακούσει και είναι μια φοβερή ευκαιρία να το διορθώσεις αυτό. Υπόσχομαι δεν είναι bias επειδή το συγκρότημα είναι από την Αριζόνα, αλλά επειδή πραγματικά σπέρνει. Ο Parker Corey έχει συνθέσει μια φοβερή ποικιλία από beats που κυμαίνονται μεταξύ ορθόδοξου boom bap, lo-fi chillhop & club bangers, γεμάτα διάφορους πειραματισμούς τόσο στα ίδια τα beat, όσο και στα φωνητικά. Παράλληλα ο Ritchie with a T και ο Steppa Groggs δίνουν φοβερά κουπλέ, γεμάτα ατάκες και με εξίσου ευρεία θεματολογία, που μπορεί ως επί το πλείστον να είναι banger κομμάτια με τη θεματολογία να επικεντρώνεται κυρίως στην καλοπέραση, αλλά και με πιο introspective θεματικές όπως στο "Keep On Slippin", ένα κομμάτι για την απογοήτευση που βιώνουμε για τον εαυτό μας και το θριαμβευτικό "Look Mama I Did It".

32. Gang Starr - Moment Of Truth (1998)

Το magnum opus άλλου ενός αγαπημένου ραπ διδύμου της Νέας Υόρκης. Οι Gang Starr αποτελούνταν από έναν από τους καλύτερους και σοφότερους ράπερ τον Guru (RIP) και έναν από τους καλύτερους και ενεργούς μέχρι και σήμερα DJs στην ιστορία του είδους και της μουσικής, τον DJ Premier. Το αποτέλσμα εδώ, ένα απίστευτα βαθύ άλμπουμ το οποίο περιέχει διάφορα bangers με συμμετοχές όπως οι M.O.P, ο Inspectah Deck των Wu-Tang Clan και ο Scarface, περιέχει πληθώρα κοινωνικών κομματιών για την κατάσταση στα γκέτο, τα μηνύματα που περνάνε στις επόμενες γενιές και όπως πάντα τις σχέσεις. Όλα αυτά με ένα μουσικό χαλί, στο οποίο ο DJ Premier επιδεικνύει όλο του το ταλέντο, μεταβαίνοντας άψογα από mood σε mood με μια ποικιλία από beat που δεν κουράζουν ποτέ. Πραγματικά 2 από τους καλύτερους, στην καλύτερη δυνατή τους φόρμα.

31. The Weeknd - House Of Balloons (2011)

Αν ποτέ αναρωτήθηκες πως έφτασε η σύγχρονη RnB στην τρέχουσα μορφή της ή πως ο Weeknd έγινε τόσο μεγάλος σταρ, don't look any further. Η πρώτη κυκλοφορία του μεγάλου αυτού καλλιτέχνου, τυγχάνει για άλλη μια φορά να είναι η αγαπημένη μου. Το House Of Balloons είναι ένα τρομερά ατμοσφαιρικό άλμπουμ, ιδιαίτερα σκοτεινό, κλειστοφοβικό και εν κατακλείδι γεμάτο πόνο και θλίψη. Θέλοντας να μας δείξει τι ήταν η ζωή του όλα αυτά τα χρόνια ο Weeknd μας δείχνει πως όντας στα χειρότερα του, υποκύπτει στους πειρασμούς που του προσφέρουν τα ναρκωτικά και το σεξ, πολλές φορές ακόμα και για να ξεφύγει από τις συνέπειες των πειρασμών του αυτών. Και εν τέλει κοιτώντας πίσω, όταν τελειώνουν τα πάρτι και πρόσκαιρες ηδονές, να μη μένει τίποτα άλλο από μια βαρύτατη και εξουθενωτική μοναξιά. 

Top 100: 50-41

Μεταξύ αυτού και του προηγούμενου κειμένου, ήρθε η άνοιξη, έφυγε με το Πάσχα να έρχεται, η ζωή προχωράει, η Λίβερπουλ είναι ακόμα έναν πόντο πίσω στο πρωτάθλημα, τα NBA Playoffs ξεκίνησαν και ο Πέτρος Μάνταλος ακόμα ενορχηστρώνει το ποδοσφαιρικό μεγαθήριο που λέγεται ΑΕΚ και ξέρουμε ότι για φέτος έρχονται ακόμα άλμπουμ: Kendrick Lamar, Pusha-T και το τελευταίο των Brockhampton. Μέχρι τότε ας προχωρήσουμε στη 10αδα 50-41 με τα υπόλοιπα άρθρα να βρίσκονται εδώ:

• 100-91
• 90-81
• 80-71
• 70-61
• 60-51

50. The Notorious B.I.G - Ready To Die (1994)

Αν ακούς ραπ ξέρεις ποιος είναι ο κύριος. Αν δεν ακούς πάλι ίσως τον ξέρεις ως έναν από τους ιστορικότερους ράπερ όλων των εποχών. Αν όχι ε άντε παράτα μας πάνε ψάξε δε θα στα δίνω όλα στο πιάτο. Σοβαρά τώρα, για αυτό το δίσκο έχουν γραφτεί πολλά και όντας ένας από τους καλύτερους και σίγουρα κλασικότατους ραπ δίσκους θα έχει πάντα τη θέση που του αξίζει στην ιστορία. Ένα underrated στοιχείο του στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι το πόσο καλά δομημένη είναι η αφήγηση. Στα πρώτα 16 κομμάτια ο Biggie μας αφηγείται ιστορίες από τη γεμάτη ταραχές ζωή του με ντιλ για ναρκωτικά, μάχες ανάμεσα σε συμμορίες, φτώχεια και πως την ξεπέρασε, φλεξάρει σε battle rap κομμάτια για το πόσο καλύτερος είναι σε ο,τιδήποτε από οποιονδήποτε, μιλάει για την ερωτική του ζωή και τα προβλήματα που του φέρνει. Αλλά στη Νέα Υόρκη των 90s αυτά δεν είναι αρκετά για να σε ανακουφίσουν από την πραγματικότητα και μετά από όλα αυτά τα λόγια, φτάνουμε στο κλείσιμο με το "Suicidal Thoughts", στο οποίο ο Biggie δείχνει ένα πρωτοφανές επίπεδο ευαισθησίας για το είδος, εκμυστηρευόμενος το πόσο στ'αλήθεια τον έχουν καταβάλει όλα αυτά που του συμβαίνουν.

49. Mos Def - Black On Both Sides (1999)

Μετά από τόσα A Tribe Called Quest albums ερχόμαστε να δούμε ένα από τα καλύτερα album που επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από τη δουλειά τους. Στο δισκογραφικό του ντεμπούτο ο Mos Def φέρνει ένα άλμπουμ στο οποίο καταφέρνει να επιδείξει τόσο τον άψογο λυρισμό του σε μια ευρύτατη θεματολογία που απασχολεί τόσο φιλοσοφικά ζητήματα στα "Love" & "Umi Says", την τρέχουσα κατάσταση του κόσμου σε κομμάτια όπως το "New World Water" και μέχρι και σε πιο πεζά και χαβαλετζίδικα κομμάτια όπως το "Ms. Fat Booty". Έχοντας φοβερή βοήθεια στην παραγωγή από (τι τυχαίο) μέλη των ATCQ, τον DJ Premier και τον 88-Keys μεταξύ άλλων, το άλμπουμ δεν είναι μόνο ένα highlight στίχων και rhyme patterns, αλλά και ένα πολύ ενδιαφέρον μουσικά άλμπουμ που δένει τέλεια με τη θεματική ποικιλία του άλμπουμ. 

48. Outkast - ATLiens (1996)

Το άλμπουμ που έβαλε το Southern Hip-Hop και την Ατλάντα στο χάρτη, σε μια εποχή που το ραπ από τη Νέα Υόρκη και την Καλιφόρνια μεσουρανούσε. Το ATLiens είναι πρωτοποριακό, μουσικά για την εποχή, χρησιμοποιώντας ως κύρια έμπενυση το διάστημα και βασιζόμενο σε είδη όπως η Dub και η Reggae, αλλά και με στοιχεία psychedelia, country και gospel. Παράλληλα η θεματική έρχεται από μια πιο ώριμη οπτική τόσο στο ραπ όσο και στην πραγματικότητα με τους ίδιους τους Outkast να εξιστορούν τη σχέση τους με τη φήμη, τη σύγχρονη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, την σχέση θρησκείας και σεξ και την αναγνώριση του Νότου ως μία έγκυρη πλέον περιοχή στο χάρτη του ραπ μαζί με τη Δυτική και την Ανατολική ακτή.

47. Gorillaz - Plastic Beach (2010)

Φεύγοντας λίγο από το ραπ, περνάμε στην αγαπημένη εικονική μπάντα των Gorillaz. Ένα concept album με αρκετά ξεκάθαρο τίτλο, το Plastic Beach είναι ένα άλμπουμ που ασχολείται με το πάντα επίκαιρο θέμα της κλιματικής αλλαγής, όπου παρά τη μελαγχολία για την αλόγιστη ζημιά που έχουμε κάνει στο περιβάλλον, υπάρχει ταυτόχρονα και ένα πνεύμα αισιοδοξίας για τις επόμενες γενιές και το πως αυτές μπορούν να σπάσουν το φαύλο κύκλο εκμετάλλευσης. Αυτή η εναλλαγή και ισορροπία μεταξύ των διαθέσεων έρχεται από κομμάτια που είναι στην καρδιά αγνή (και πάρα πολύ καλή) ποπ και με τις προσμίξεις Hip-Hop, ηλεκτρονικής και funk (και πολλών άλλων ειδών ανάλογα το κομμάτι) δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα, όπως μόνο οι Gorillaz μπορούν, για να πουν ακριβώς μια ιστορία που μόνο οι ίδιοι θα μπορούσαν να πουν.

46. Flying Lotus - Cosmogramma (2010)

Boy oh boy. Ένα από τα άλμπουμ της λίστας που με κέρδισαν πιο δύσκολα από όλα, το Cosmogramma είναι ένα πολυσύνθετο experimental άλμπουμ που συνδυάζει IDM, Electronica, Nu Jazz, Hip-Hop και πολλά ακόμα είδη. Βασισμένο εξ'ημισίας σε space operas και ευρύτερα κοσμικά themes και παράλληλα σε εμπειρίες όπως το lucid dreaming, out-of-body experiences (καθοδηγούμενα και από ψυχοτρόπες ουσίες) το Cosmogramma είναι μια απίστευτη μουσική εμπειρία και ένα ταξίδι μέσα στο σύμπαν μέσα από τεράστια ποικιλία ειδών και ήχων, τόσο αχανείς όσο το άπειρο στο οποίο ζούμε και δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε. Δεν είναι ένα άλμπουμ που εύκολα θα μπορούσα να περιγράψω με λόγια, είναι ένα άλμπουμ που πιστεύω ότι μπορεί να προσφέρει μοναδική εντύπωση στον καθένα που θα το ακούσει.

45. Toro Y Moi - Outer Peace (2019)

Άλλη μια προσθήκη στη φαρέτρα με τα feel good albums των immaculate vibes, εδώ κάνει την εμφάνισή του ξανά ο Toro Y Moi. Το Outer Peace είναι ένα ξεκούραστο, πάρα πολύ ευχάριστο synthpop άλμπουμ, με χορευτικά κομμάτια με πολλές επιρροές από disco και τους ήχους των Daft Punk. Εδώ ο Toro Y Moi έχει αφήσει τις περισσότερες προσωπικές του ανησυχίες για έναν πιο ξέγνοιαστο δίσκο, που έχει και τις συναισθηματικές στιγμές του σαφέστατα και με τη νέα synthy διάσταση του δίσκου, για ένα πολύ όμορφο feel good αποτέλεσμα.

44. Soundgarden - Superunknown (1994)

Περνάμε τώρα σε ακριβώς αντίθετο mood με το μοναδικό Grunge άλμπουμ σε αυτή τη λίστα. Το Superunknown είναι ένα ιδιαίτερα βαρύ και έντονο άλμπουμ που συνδυάζει πολύ καλά τη Grunge με metal, κάτι που οι Soundgarden κάνουν άψογα σε όλη τους τη δισκογραφία. Θεματικά οι στίχοι είναι γεμάτοι οργή για τον κόσμο και την απόρριψη οποιουδήποτε δε συμβιβάζεται με τις νόρμες αυτού, θλίψη, απογοήτευση και μια γενικότερη παραίτηση και προσμονή για το θάνατο. Εμπνευσμένος από την ποιήτρια Sylvia Plath, o Chris Cornell έχει γράψει υπέροχα μακάβριους στίχους και η φοβερή του ερμηνεία κάνουν αυτό το άλμπουμ για εμένα, το καλύτερο grunge άλμπουμ όλων των εποχών.

43. Toro Y Moi - Anything In Return (2013)

Να και πάλι ο Toro Y Moi! Εδώ έχουμε ένα ξεκάθαρα πιο pop άλμπουμ από τα προηγούμενα, με έντονα R&B και House στοιχεία, το οποίο κάνει σε μεγάλο βαθμό ένα από τα αγαπημένα μου στοιχεία να βλέπω σε μουσικούς: ενώ κάθε άλμπουμ του καλλιτέχνη είναι διαφορετικό σε είδος, υπάρχει πάντα ένα χαρακτηριστικό ας πούμε ηχόχρωμα που σε κάνει να αναγνωρίζεις ότι είναι δουλειά των, όσο κι αν διαφέρει από τις υπόλοιπες. Θεματικά το άλμπουμ παρά το όμορφο dance κλίμα του έχει να κάνει με την πολυτάξιδη ζωή του μουσικού και τα προβλήματα στις σχέσεις του, δημιουργώντας ένα πολύ ιδιαίτερο μουσικοχορευτικό αποτέλεσμα.

42. Raekwon - Only Built 4 Cuban Linx... (1995)

Το πρώτο solo άλμπουμ από κάποιο μέλος των Wu-Tang Clan που κάνει την εμφάνιση του σε αυτή τη λίστα και όχι άδικα. Ένα επίσης από τα πιο influential ραπ άλμπουμς, το OB4CL είναι εκείνο που έφερε για να μείνει το στοιχείο της μαφίας μέσα στο ραπ. Δε μιλάμε πλέον για φτωχούς gangster που κλέβουν για να επιβιώσουν, αλλά για φιλόδοξους crime lords που στοχεύουν σε αρκετά μεγάλα heists ώστε να καταφέρουν να αποσυρθούν στη μεγάλη ζωή. Το storyline είναι ακριβώς αυτό με τον RZA να έχει αναλάβει την παραγωγή με τον ιδιαίτερο δικό του ήχο και τον Raekwon να εξοντώνει κάθε κομμάτι τόσο στιχουργικά, όσο και από το πόσο απίστευτα πατάει σε κάθε μπιτ, φτιάχνοντας ένα άλμπουμ τόσο μοναδικό και τόσο influential, όσο λίγοι άλλοι έχουν καταφέρει.

41. Flying Lotus - You're Dead! (2014)

Νομίζω έχουμε φτάσει στο σημείο που μπορώ να πετάξω οποιαδήποτε λογική και προσπάθεια να κάνω καθαρά μουσικά write-ups και να αρχίσω τους συναισθηματισμούς. Ο λόγος που μου αρέσει τόσο πολύ αυτό το άλμπουμ είναι γιατί είναι το πρώτο άλμπουμ που άκουσα έβερ σε βινύλιο παρέα με φίλο που αγαπά αδιανόητα πολύ τον Flying Lotus. Ήταν μια φοβερή εμπειρία δεδομένου ότι πρόκειται για ένα από τα πιο busy και έντονα άλμπουμ του Lotus, με πολύ ωραίες συνεισφορές τόσο από τον Thundercat στα περισσότερα κομμάτια, όσο και από διαφόρους ράπερ με αποκορύφωμα το κουπλέ του Kendrick Lamar στο "Never Catch Me". I can't recommend this enough απλά.

Top 100: 60-51

Ήρθε η άνοιξη, έφτιαξε ο καιρός, τα πράγματα συνεχίζουν να είναι στο βούρκο, αλλά! Αλλά οι Suns είναι μία νίκη μακριά από το να σπάσουν το franchise record για περισσότερες νίκες σε μία σεζόν, η Λίβερπουλ είναι έναν πόντο πίσω από την πρωτιά  στο πρωτάθλημα και η ΑΕΚ έχει ακόμα τον Πέτρο Μάνταλο. Άρα κάπως τα πράγματα βαίνουν καλώς, οπότε γιατί να μην τα συνοδεύσουμε με λίγη ακόμα υπέροχη μουσική; Τα κείμενα των προηγούμενων θέσεων βρίσκονται εδώ:

• 100-91
• 90-81
• 80-71
• 70-61

60. Kanye West - Graduation (2007)

Αν αναρωτιέται κανείς πότε έγινε ο Kanye ο καλλιτέχνης αντάξιος της μεγαλομανίας του, εδώ είμαστε. Σε αυτό το δίσκο ο Kanye επιτέλους αποφασίζει να αφήσει τα διάφορα κλισέ του mid 00s rap και τις pretentious μεταφορές και επιτέλους συγκεντρώνεται και φτιάχνει ένα άλμπουμ. Ένα άλμπουμ που παντρεύει υπέροχα την ηλεκτρονική μουσική με τη ραπ, που δημιουργεί μια φοβερή μουσική ατμόσφαιρα από την αρχή μέχρι το τέλος, με στίχους άμεσους και ευθείς χωρίς όμως να χάνουν σε wordplay και ποιότητα. Με το άλμπουμ αυτό ο Kanye έθεσε το δρόμο για μια νέα κατεύθυνση στο ραπ, πιο introspective και πιο αποδεσμευμένη από τα κλισε που το χαρακτήριζαν για χρόνια.

59. Α$AP Rocky - Testing (2018)

Το πιο πρόσφατο άλμπουμ του A$AP Rocky είναι και το μέχρι τώρα αγαπημένο και βρίσκεται περήφανα σε αυτή της λίστα. Όνομα και πράγμα, το Testing είναι ένας δίσκος στον οποίο ο Rocky πειραματίζεται πολύ με τον ήχο του, χρησιμοποιώντας πολυποίκιλα samples από Moby, μέχρι Lauryn Hill και ταυτόχρονα έχει και επιρροές από πιο mainstream Trap και Grime ήχους. Το ταίριασμα των ήχων ταιριάζει όμορφα με τη θεματική του άλμπουμ δένει όμορφα με τη θεματική του "Crash Testing", κάνοντας ήχους τεχνικά να "συγκρούονται" και δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα φρέσκο και πολύ ενδιαφέρον ηχητικό αποτέλεσμα.

58. Kali Uchis - Isolation (2018)

Όπως σε πολλά άλλα σημεία της λίστας, έχουμε καλά vibes και pick-me-up μουσική. Η Kali Uchis εδώ αφηγείται την ιστορία του πως άφησε την Κολομβία πίσω της και έχτισε τη ζωή της ως μουσικός στην Αμερική. Ένας ύμνος στην ανεξαρτησία και στην πίστη στον εαυτό σου, το άλμπουμ είναι μια συνεχής πηγή θετικότητας και όμορφων συναισθημάτων, το οποίο μεταδίδεται από ποικιλία ήχων που περιλαμβάνουν Bossa Nova, Reggaeton, Funk και R&B, δίνοντας έτσι μια συνεχόμενη εναλλαγή και ενδιαφέρον στο άλμπουμ καθώς παράλληλα συνεχίζει η ιστορία να παραμένει γεμάτη θετική ενέργεια.

57. Pete Rock & C.L. Smooth - Mecca and the Soul Brother (1992)

Ο ορισμός του 90s ραπ άλμπουμ κυρία μου. Jazz samples, ξερά drums, άπειρο wordplay και socially conscious ρίμες, σε ένα άλμπουμ που δε φοβάται να πάρει το χρόνο που χρειάζεται, με το συντομότερο κομμάτι εκ των 16 να βρίσκεται κάπου στα 3:57. Παρά το ότι ο Pete Rock και ο C.L. Smooth είναι υποτιμημένοι στον κόσμο του ραπ, τόσο ως μονάδες, όσο και ως δίδυμο, το άλμπουμ αυτό δικαίως τους χαρίζει μια θέση στο πάνθεον. Αυτό γιατί οι 2 καλλιτέχνες δουλεύουν εξαιρετικά με τον Pete Rock να έχει φτιάξει κάθε κομμάτι σε αυτό το δίσκο με τη χαρακτηριστική 90s jazzy ατμόσφαιρα, ενώ ο C.L. Smooth έχει γράψει καταπληκτικές ρίμες και χειρίζεται κάθε beat όπως ακριβώς του αξίζει, πατώντας πάνω σε κάθε τι που του δίνει ο Pete χωρίς να χρειάζεται μισή ανάσα. Και το αποτέλεσμα τους δικαιώνει.

56. A Tribe Called Quest - Midnight Marauders (1993)

Last and definitely not least από τη δισκογραφία του αγαπημένου συγκροτήματος. Είμαι από τους ανθρώπους που συμφωνούν ότι σε αυτό εδώ το άλμπουμ, οι ATCQ τελειοποιούν τον ήδη πανέμορφο ήχο που είχαν βρει στο Low End Theory και φτάνουν ένα ζενίθ που λίγα συγκροτήματα γενικά μπορούν να φτάσουν. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες καθώς ένα εκ των μελών του συγκροτήματος έφυγε όσο φτιαχνόταν ο δίσκος, έχουμε την απογείωση του χαλαρού και συνάμα τόσο έντονα ευχάριστου Jazz ήχου που τους χαρακτηρίζει, καθώς και ρίμες τόσο socially conscious όσο και γεμάτες από το ξεκαρδιστικό wit που έχει το συγκρότημα, σε μια σχεδόν τέλεια ισορροπία και δημιουργώντας απίστευτα vibes, σε ένα άλμπουμ που έχει κυριολεκτικά κάτι για όλους.

55. Flying Lotus - Until The Quiet Comes (2012)

O Flying Lotus είναι ένας από τους καλλιτέχνες που με δυσκόλευαν να ακούσω όταν πρωτοήρθα σε επαφή μαζί τους. Αυτό είναι το άλμπουμ που μου άλλαξε τη γνώμη. Τo Until The Quiet Comes είναι ένα υπέροχο ηλεκτρονικό τζαζ άλμπουμ στο οποίο ο Flying Lotus επί της ουσίας μας κάνει ένα πολύ όμορφο ταξίδι στον κόσμο των ονείρων του, με τραγούδια που είναι έτσι δομημένα ώστε να θυμίζουν σκόρπιες εικόνες που βλέπουμε, κομμάτια αναμνήσεων τόσο από άτομα όσο και από στιγμές, συμβολίζοντας τέλεια το χάος των ονείρων. Και αυτό γίνεται όχι μέσα από έναν ιδιαίτερα έντονο δίσκο, αλλά με χαλαρές, προφανώς ονειρικές μελωδίες που όμως δε χάνουν κάτι από τεράστια ποικιλία σε ήχο και επίπεδα μουσικής τα οποία ένα όχι τόσο εκπαιδευμένο αυτί ίσως και να μην πιάνει, αλλά το ταξίδι το οποίο συνθέτουν, είναι πραγματικά πανέμορφο.

54. Travis Scott - Astroworld (2018)

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Μιλάμε ίσως για τον καλύτερο τραπ δίσκο όλων των εποχών. Όμως το Astroworld δε βρίσκεται εδώ μόνο γι'αυτό. Για'μένα αυτός ο δίσκος έχει τεράστα σημασία. Αφ'ενός πρόκειται για έναν από τους πιο πετυχημένους δίσκους τόσο κριτικά, όσο και εμπορκά, δείχνοντας πλέον την απόλυτη κυριαρχία του ραπ και δη της τραπ στο σύγχρονο μουσικό στερέωμα και την αποδοχή της από άπαντες. Από την άλλη όμως είναι ένας δίσκος που παρά το καλλιτεχνικό του merit, δεν πάσχει από mainstream συμβιβασμούς, από ξεκάθαρα εμπορικό σχεδιασμό σε πολλά κομμάτια και ίσως το περιεχόμενο εν τέλει δεν είναι τόσο καλό όσο νομίζουμε. Ακριβώς όπως ένα λούνα παρκ, πάνω στο οποίο βασίζεται και το concept του άλμπουμ.

53. Tyler, The Creator - Flower Boy (2017)

Ένα πάρα πολύ σημαντικό άλμπουμ για τη ραπ, καθώς είναι η πρώτη φορά που ένας ράπερ κάνει come out πάνω σε δίσκο. Το Flower Boy είναι μια τεράστια αλλαγή στον ήχο του Tyler, μιας και έχουμε στροφή από τα επιθετικά, σκοτεινά beats και τους ακόμα πιο ακραίους στίχους, σε πολύ πιο ήρεμα, jazz και soul inspired κομμάτια και πολύ πιο ευαίσθητους προσωπικούς στίχους που αφορούν τον ίδιο και τα συναισθήματά του, με μια ωριμότητα που δεν είχε ξαναδείξει μέχρι αυτό το δίσκο. Το αποτέλεσμα είναι ένας ηχητικά γλυκός, στιχουργικά ευαίσθητος δίσκος με ένα φοβερό range από guests να τον πλαισιώνουν, καθώς ο Tyler μας δείχνει για πρώτη φορά αυτήν την εκδοχή του εαυτού του.

52. Kendrick Lamar - good kid, m.A.A.d city (2012)

Το άλμπουμ που έβαλε τον Kendrick Lamar στο χάρτη ως ένα τρανταχτό όνομα στο ραπ. Πρόκειται για μια περίτεχνα αφηγημένη ιστορία που δείχνει τις εμπειρίες του Kendrick μεγαλώνοντας στο Compton και το πως αυτές τον οδήγησαν στο να πάρει την απόφαση να ξεφύγει από το φαύλο κύκλο της ζωής του gangster. Έχοντας όχι μόνο εξαιρετικά non-linear κιόλας storytelling κομμάτια (όπως το απίστευτο The Art Of Peer Pressure), αλλά και κομμάτια που συνεισφέρουν στο narrative χωρίς να προχωράνε την ιστορία άμεσα (Bitch Don't Kill My Vibe και Poetic Justice) η ιστορία του Kendrick δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα κλασικότερα rap album όλων των εποχών και αποτελεί must για κάθε φίλο της ραπ.

51. Pink Floyd - Animals (1977)

Άλλο ένα progressive rock αριστούργημα από το αγαπημένο μου συγκρότημα. Εδώ έχουμε ένα δίσκο γεμάτο πολιτική οργή και κριτική για το καπιταλιστικό σύστημα και τα πολιτικά δρώμενα της Βρετανίας των 70s, εμπνευσμένο σε μεγάλο βαθμό από τη "Φάρμα των Ζώων" του George Orwell. Έτσι και εδώ έχουμε τις παρομοιώσεις διαφόρων κατηγοριών ανθρώπων με ζώα μέσα από το βιβλίο σε 3 υπέροχες σουίτες των 10+ λεπτών με το συγκρότημα να είναι στα καλύτερα του. Σε συνδυασμό με τα υπέροχα αισιόδοξα κομμάτια που ανοίγουν και κλείνουν το δίσκο (Pigs On The Wing Pts 1&2) και δημιουργούν μια πολύ όμορφη αντίθεση με τον υπόλοιπο οργισμένο και απαισιόδοξο δίσκο, φτιάχνοντας έτσι, έναν εξαιρετικό και πολύ σπουδαίο δίσκο.

Τοπ 100: 70-61

Το κλασικό ίντρο της σειράς αυτής, υπό το πέπλο της τρέχουσας επικαιρότητας είναι αταίριαστο και ασήμαντο. Όσο τα πράγματα συνεχίζουν να πηγαίνουν σκατά, ένα από τα λίγα που μπορούμε να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στα πράγματα που αγαπάμε. Μπορείτε να βρείτε τα άλμπουμ των θέσεων 100-91 εδώ, τα άλμπουμ 90-81 εδώ. και τα άλμπουμ 80 έως 71 εδώ.

70. Noname - Telefone (2016)

Συνεχίζοντας ακριβώς από εκεί που αφήσαμε την προηγούμενη λίστα, το Telefone είναι το πρώτο mixtape της Noname. Το έχω μία θέση πιο πάνω διότι αφενός είναι πιο ενδιαφέρον από θέμα παραγωγών, έχει υπάρξει περισσότερος πειραματισμός και έχουν εμπλακεί περισσότερα ονόματα. Αυτό έχει και ως αποτέλεσμα η ίδια η Noname να δείχνει πολύ μεγαλύτερο range στιχουργικά αλλά και στα flows που χρησιμοποιεί, δείχνοντας έτσι με μεγαλύτερη πληρότητα το ταλέντο της. Από εκεί και πέρα η θεματική αυτού του mixtape μας επιτρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα την ίδια, καθώς μας αφηγείται τις ιστορίες του πως είναι να μεγαλώνεις σε μια πόλη όπως το Σικάγο, τις χαρούμενες παιδικές στιγμές της, το πως ό,τι έχει περάσει την έχει επηρεάσει και πως προσπαθεί να το διαχειριστεί, θίγοντας τα πάντα από τους θανάτους φίλων, μέχρι τις εκτρώσεις.

69. Vince Staples - Vince Staples (2021)

Nice. Eρχόμαστε σε ένα άλμπουμ ολόφρεσκο και από τα αγαπημένα μου releases της χρονιάς που μας πέρασε. Στο ομότιτλο αυτό άλμπουμ ο Vince o Staples κάνει μια υπέροχη αποδόμηση του Gangsta rap και του σχετικού lifestyle και πως το να κυνηγάς τους στόχους του, εν τέλει δεν αποδίδει σε πλούτη και επιτυχίες, αλλά σε περισσότερο πόνο, θλίψη και τραύματα, σωματικά και ψυχικά. Σε συνδυασμό με τις λιτές αλλά συνεπείς σε ύφος παραγωγές του Kenny Beats, έχουμε ένα άλμπουμ που σε 22 μόλις λεπτά, σαν να βλέπεις μια ταινία μικρού μήκους, που διαλύει την εύκολα μεταδιδόμενη ψευδαίσθηση του gangsta rap lifstyle.

68. A Tribe Called Quest - We got it from Here... Thank You 4 Your Service (2016)

Το τελευταίο άλμπουμ των A Tribe Called Quest, 16 χρόνια μετά από το "The Love Movement" και ένα άλμπουμ που επηρεάστηκε από το θάνατο του Phife Dawg 8 περίπου μήνες πριν βγει το άλμπουμ. Ένα αρκετά γλυκόπικρο αντίο στο οποίο το συγκρότημα κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν, εξετάζοντας την επιτυχία και το ποια είναι η θέση τους στον κόσμο της ραπ, συνεργαζόμενοι με πολλούς από τους ράπερ που ενέπνευσαν (Talib Kweli, Andre 3000, Kanye West, Anderson .Paak & Kendrick  Lamar) με τον κλασικό jazzy ήχο τους. Όμως το άλμπουμ αυτό δεν είναι μόνο ένα αντίο, αλλά και ταυτόχρονα, το γκρουπ είναι στην πιο επιθετική πολιτικά φάση του, σχολιάζοντας με αφορμή την τότε εκλογή του Donald Trump ως πρόεδρος, τα διάφορα προβλήματα που στοίχειωναν και συνεχίζουν να στοιχειώνουν την Αμερική.

67. Pink Floyd - Atom Heart Mother (1970)

Είναι οι Pink Floyd το καλύτερο συγκρότημα όλων των εποχών; Αν ρωτήσεις εμένα θα σου πω σίγουρα ναι. Ενώ το άλμπουμ αυτό τα μέλη του συγκροτήματος το απεχθάνονται, εγώ προσωπικά το βρίσκω ιδιαίτερα όμορφο. Το ομότιτλο τραγούδι είναι απλά μαγικό, το "If" είναι ένα πανέμορφο ποίημα αφιερωμένο στον Sid Barrett, το "Summer '68" είναι ένα εντυπωσιακά ειλικρινές τραγούδι για την εποχή που γράφτηκε, το "Fat Old Sun" είναι κλασική μαγεία David Gilmour και το "Alan's Psychedelic Breakfast" είναι πολύ έξυπνο, ως κομμάτι που απλά χτίζεται γύρω από έναν από έναν stage hand τύπο να περιγράφει το τι πρωινό του αρέσει να δοκιμάζει κάθε πρωί. Μπορεί να μην είναι από τα πιο εμβληματικά έργα του συγκροτήματος, αλλά το βρίσκω όμορφο και δημιουργικό.

66. ScHoolboy Q - Blank Face LP (2016)

Στη δεύτερη εμφάνιση του Q στη λίστα έχουμε ένα άλμπουμ το οποίο μοιάζει πάρα πολύ με αυτό του Vince Staples στη θέση 69 (nice). Πρόκειται για άλλο ένα άλμπουμ που σε μεγάλο βαθμό έχει αυτήν την ενδοσκόπηση που ερευνά τη ματαιότητα του gangsta rap lifestyle. Η ειδοποιός διαφορά εδώ είναι ότι αντί για ένα σύντομο και to the point άλμπουμ, έχουμε 72 λεπτά στα οποία ο ScHoolboy Q βουτάει στην απόλυτη παράνοια, έχοντας διάφορα στυλ παραγωγών από κλασικά gangsta rap bangers μέχρι ψυχεδελικά κομμάτια και με ένα αρκετά τίμιο supporting cast (Kanye West, Vince Staples, SZA, Anderson .Paak και Miguel μεταξύ άλλων), δημιουργείται ένα πολυποίκιλο, περίπλοκο και σίγουρα απολαυστικό gangsta rap άλμπουμ που δένει τόσο απρόσμενα καλά.

65. J Dilla - The Shining (2006)

O J Dilla ήταν, είναι και θα είναι ένας από τους καλύτερους beatmakers στην ιστορία του hip-hop. Το Shining είναι απλά άλλη μια επιβεβαιώση αυτού. Πρόκειται για ένα μουσικά υπέροχο άλμπουμ, στο οποίο ραπάρει τόσο ο Dilla, όσο και οι περισσότεροι αγαπημένοι συνεργάτες του (Busta Rhymes, Madlib, Common, Pharoahe Monch, Black Thought κλπ.), με beat αφενός σχεδιασμένα για να βγάζει ο κάθε ράπερ τον καλύτερο του εαυτό, αφετέρου με απίστευτη sampling δουλειά που περιλαμβάνει δουλειές του πατέρα της Ιταλικλής disco Giorgio Moroder, Public Enemy και μέχρι και ένα γαμημένο Kazoo Orchestra. Είναι το πρώτο άλμπουμ που κυκλοφόρησε μετά το θάνατο του J Dilla το 2006 και είναι πραγματικά ένας φόρος τιμής στον ίδιο και στους ανθρώπους που ενέπνευσε με τη μουσική του.

64. Pink Floyd - Meddle (1971)

Έπειτα από το Atom Heart Mother έρχεται ένα άλμπουμ που αποτελεί τη μετάβαση των Pink Floyd σε υπέρτατο Progressive Rock συγκρότημα. Γεμάτο από πρωτοποριακούς για την εποχή πειραματισμούς το άλμπουμ περιλαμβάνει ένα diss track στο "One Of These Days", έναν πολύ γλυκό φόρο τιμής (με ηχογραφημένους οπαδούς Liverpool) στο "Fearless", μια ερωτική ιστορία στο "San Tropez" και το χιουμοριστικό "Seamus". Από το "A Pillow Of Clouds" αρχίζει και φαίνεται μια πιο υπαρξιακή στροφή στους στίχους του συγκροτήματος, συνοδευόμενο από ένα πολύ ιδιαίτερο ηχόχρωμα. Αυτό παίρνει την τελική του μορφή στο "Echoes", ένα απίστευτο μουσικό αριστούργημα 23 λεπτών, το οποίο κλείνει αριστοτεχνικά το δίσκο, όντας ένα από τα πολλά progressive rock έπη που θα έρθουν στη συνέχεια της καριέρας του.

63. Saint Pepsi - HIT VIBES (2013)

Κατ'εμέ το καλύτερο vaporwave άλμπουμ που έχει κυκλοφορήσει. Η προσθήκη future funk στοιχείων, δηλαδή πιο upbeat samples και μίξεις σε σχέση με το πιο μελαγχολικό συνήθως ύφος της vaporwave, κάνει το άλμπουμ ένα πάρα πολύ εύκολο άκουσμα, καθώς και φοβερά ευχάριστο στον ακροατή. Μένοντας πιστός στις αρχές της vaporwave, ο Saint Pepsi εδώ έχει κάνει άψογη δουλειά με το sampling που μεταξύ άλλων βασίζεται σε Ιαπωνική Ποπ. Έτσι αυτό που γίνεται είναι ότι αντί για την απροσδιόριστης νοσταλγίας που δημιουργεί η vaporwave εξ'αρχής, έχουμε εδώ ένα αίσθημα αισιοδοξίας για ένα παρελθόν που το ζήσαμε και ας μην υπήρξε έτσι και για ένα μέλλον που ίσως να ξαναείναι τόσο ξέγνοιαστο και ευχάριστο.

62. Chance The Rapper - Acid Rap (2013)

Ένα από τα πιο διάσημα και πετυχημένα mixtapes στο ραπ, το Acid Rap είναι ένας δίσκος στον o Chance The Rapper θέλει να κάνει τα πάντα. Και η φιλοδοξία του αυτή συνδυάζεται με την ακόρεστη όρεξη του ίδιου να δημιουργήσει και το αποτέλεσμα μας οδηγεί εδώ. Πληθώρα από κλασικά τζαζ και hip-hop samples αποτελούν το χαλί για ρίμες τόσο από τον ίδιο όσο και από τους guests του δίσκου με θέματα που μπορεί να κυμαίνονται από τα πολύ βαριά όπως οι πρόωροι θάνατοι φίλων και η έντονη βία στο Σικάγο, μέχρι το πόσο ωραίες ήταν παλιές παιδικές σειρές όπως το Rugrats. Ένα mixtape που καταφέρνει να είναι βαθύ, χωρίς να γίνεται όμως βαρύ, ένα ψυχεδελικό ταξίδι, του οποίου η ασταμάτητη ενέργεια ανά πάσα στιγμή, σε παρασύρει να μπεις στο vibe του.

61. Earl Sweatshirt - Doris (2013)

To πρώτο album του Earl Sweatshirt είναι μέχρι και σήμερα το αγαπημένο μου από τη δισκογραφία του. Ηχητικά είναι ίσως το πιο προσβάσιμο άλμπουμ του δεδομένου ότι τους δικούς του πειραματισμούς, δουλεύει με ένα εξαιρετικό ρόστερ από παραγωγούς (Neptunes, Alchemist, RZA, Samiyam, ενώ το χεράκι τους έχουν βάλει και Frank Ocean και Tyler, The Creator). Στιχουργικά ωστόσο έχουμε ήδη μια απίστευτα δυνατή εμφάνιση από τον Earl με απίστευτα περίπλοκο στίχο και rhyming patterns, τα οποία χρησιμοποιούνται για να μας περιγράψει ο Earl τη δική του πολύ ιδιαίτερη ιστορία και τα άγχη, τους φόβους και τα συναισθήματα που του έχει προκαλέσει μέσα από τα βιώματα τόσο του ίδιου, όσο και ενός ιδιαίτερα εκλεκτού καστ φίλων (Tyler, The Creator, Vince Staples, Domo Genasis, Mac Miller).